Nieuws

Milieubewust leven en opgroeien

Artikel verschenen in deMens.nu Magazine jg11 nr4. Lees hier meer artikels over ‘opgroeien’.

Daan en Roos, twee tieners, wonen samen met hun ouders Kristien en Jan in een rijhuis in het centrum van Halle. Hun ecologische manier van leven kregen ze van jongs af aan mee, maar ondertussen hebben ze hun eigen visie ontwikkeld op hoe ze, met respect voor de planeet, in het leven willen staan. We vragen hen hoe het voelt om op te groeien in een milieuvriendelijk gezin dat volop voor een gezinsvriendelijk milieu gaat.

Veerle Magits

Weten jullie nog wanneer die omslag naar een ecologisch leven er is gekomen? Of is dat geleidelijk gegaan?

Daan, 16 jaar: Het voelt alsof we ermee zijn opgegroeid, maar toen ik werd geboren, waren mijn ouders wel nog niet zo ecologisch als nu. Ze zijn er samen met ons verder in gegroeid.

Roos, 13 jaar: Ik kan me niet anders herinneren dan dat ik zo ben opgegroeid. Onze ouders zijn er in 2012 echt mee begonnen. De motivatie komt ook een beetje uit onszelf. Daan en ik zagen dat het slecht gaat met onze planeet en wilden daar iets aan doen. Je kan perfect leven zoals wij en het is nog leuk ook. Ik zou nooit meer op een andere manier willen leven.

Jullie zijn allebei vegetariër. Hebben jullie daar zelf bewust voor gekozen?

Daan en Roos: (in koor) Ja, absoluut.

Roos: Ik ben vegetarisch beginnen te eten toen ik tien jaar was, maar omdat ik een tekort aan ijzer had, moest ik weer een tijdje vlees eten. Ik vond dat echt heel jammer, want ik houd ontzettend veel van dieren en vind het gruwelijk hoe ze worden geslacht. Ik wil daar niet aan bijdragen, alleen maar omdat vlees lekker is. En eigenlijk vind ik het niet eens lekker. Op Instagram volg ik mensen die vegetarisch en veganistisch koken en die recepten probeer ik dan uit, want ik kook en bak graag.

Daan: Ik ben vegetariër geworden nadat ik op school in de Engelse les de documentaire A Life on Our Planet van David Attenborough zag. Die man is ondertussen 96 jaar oud en vertelt op een gepassioneerde, rustige en niet-pushende manier dat er te weinig dieren zijn om alle mensen op deze planeet van zoveel vlees als ze maar willen te voorzien. Dat zorgde bij mij voor een klik: ik kán vegetarisch eten, ik hóéf geen vlees te gebruiken om te overleven. Vegetarisch eten heeft vaak de reputatie vies of smakeloos te zijn, maar vegetarisch koken moet je leren, net zoals je ‘gewoon’ koken moet leren.

Jullie leven bewust milieuvriendelijk. Merken jullie op dat vlak een verschil met leeftijdgenoten?

Daan: Ja, toch wel. Op school ben ik de groene die alles ecologisch doet. Anderen kopen meer plastic, gaan achtelozer met hun spullen om, of zorgen er niet per se voor dat iets in de juiste vuilnisbak belandt … Ik probeer er soms subtiel iets over te zeggen, want als je aandringt, gaan ze vaak net het tegenovergestelde doen en ben je al snel de irritante groene jongen.

Roos: Er zijn klasgenoten die online fast fashion kopen, goedkope kledij die ze slechts korte tijd dragen. Zelf koop ik graag tweedehandskledij van milieuvriendelijke oorsprong. Wanneer ik dat vertel, krijg ik vaak als reactie: “Ieuw, tweedehands.” Ik probeer ze wel iets mee te geven van mijn manier van leven. Sommigen kan het echt niets schelen, die zeggen dat de opwarming van de aarde niet bestaat. Daar kan je weinig aan doen. Maar anderen staan er wel voor open, zijn geïnteresseerd en willen milieubewuster leven. Ze stellen me dan zelf allerlei vragen. Ik vind het wel leuk als ik dat kan bereiken.

Als gezin hebben jullie een website met tal van tips, ideeën en acties. Met welke projecten zijn jullie zoal in de weer?

Roos: Ik probeer vooral geen spullen te kopen waar ‘made in China’ op staat. Er zijn winkels waar ik al lang niet meer ben geweest omdat hun producten slecht voor de planeet zijn. Ik ga graag naar LokaalHalle waar je plasticvrij kan winkelen. En ik houd me ook met onze kippen en konijnen bezig. Papa kweekt zelf groenten en hij is daar erg goed in. Op een kleine oppervlakte zoals in ons stadstuintje kan je best veel groenten kweken. Mama maakt ook veel zelf, onder andere ingemaakte groenten, pastasauzen en milieuvriendelijke poets- en verzorgingsproducten op basis van natuurlijke grondstoffen.

Daan: Ik eet vegetarisch, maar daar hoef ik niet meer over na te denken, dat is inmiddels een gewoonte geworden. Ik probeer ook alleen maar tweedehandskledij te kopen. In Brussel heb je enkele winkels die daar volledig op gefocust zijn. En ik tracht niet te materialistisch te zijn. Als je iets wil kopen, kijk dan eerst of en hoe je het zelf kan maken.

Jullie ouders hebben ook al een hele tijd geen auto meer?

Roos: Dat klopt. Maar om op vakantie te gaan, doen we wel aan autodelen. Dan kan je voor een bepaalde tijd een auto huren. We gaan wel nooit ver op reis, meestal naar Nederland, maar daarnaartoe fietsen zou iets te lang duren. Leeftijdgenoten vinden het heel vreemd dat wij geen wagen hebben. Bij sommigen hebben ze er drie. Je kan best zonder auto leven, maar ik begrijp wel dat er mensen zijn die er één nodig hebben om naar hun werk te rijden.

Daan: We hebben eens een tijdje een auto gehad van mensen die op vakantie waren en dan merk je dat je die al gauw weer voor alles gebruikt. Ik was toen blij dat de wagen terugging, ook al omdat ik niet graag in een auto zit. Ik ga met de trein naar school in Brussel.

Hoe zien jullie de toekomst?

Roos: Onze planeet heeft het heel hard te verduren. En als mensen zo voortdoen, zal het nog veel slechter gaan. Het zou helpen wanneer iedereen met kleine aanpassingen begint, bijvoorbeeld minder vlees eten, meer verpakkingsvrij kopen, meer tweedehands winkelen. Je hoeft niet alles in een keer te doen, maar je kan stap voor stap opbouwen. Gewoon je best doen, zo draagt iedereen een steentje bij. Maar oefen niet te veel druk uit. Geef informatie en praat met kinderen. Maak ze er bewust van dat onze planeet lijdt, want er zijn kinderen die daarmee begaan zijn en die milieuvriendelijker willen leven.

Daan: Als je milieuvriendelijker wil leven, doe het dan stap voor stap. Je kan veel tegelijkertijd doen, maar dan zal je snel overrompeld worden, waardoor je uiteindelijk niets doet. Alle beetjes helpen, hoe klein ook. Wij zijn ook niet van de ene op de andere dag honderd procent milieuvriendelijk geworden. Er zouden ook meer maatregelen van bovenaf moeten komen. Met de nieuwe Klimaatconferenties vallen de maatregelen vooral op individuele personen: iedereen moet een elektrische auto hebben, moet dit en dat … maar de echte problemen worden niet aangepakt, denk maar aan fossiele brandstoffen. Het is sowieso beter om groen te leven dan niet en ik zal dat altijd aanmoedigen.

Als jullie alle milieuvriendelijke principes even aan de kant mogen zetten, wat zouden jullie dan wel eens willen doen?

Daan: Een verre reis lijkt me wel leuk, daarvoor moet je het vliegtuig nemen. En gewoon eens wat onbezorgder leven wanneer je iets koopt, er niet steeds op moeten letten dat alles milieuvriendelijk is.

Roos: Ik zie niet zo meteen iets. Ik heb vlieg- en vaarangst en voor mij hoeft een verre reis niet. Ik vind het leuker om milieuvriendelijker te leven dan niet.

Meer weten?

Ben je geïnspireerd door Daan en Roos? Voor meer tips en ideeën kan je terecht op hun website Life at the Green House.

Of je kan ook een kijkje nemen op de Facebookpagina van Life at the Green House.

David Attenborough: A Life on Our Planet: Britse documentaire beschikbaar op Netflix.