
De Vrije Zoeker van CAVA
Artikel verschenen in deMens.nu Magazine jg14 nr1. Hier meer ‘Achter de schermen’.
Sinds juni 2024 biedt CAVA, het Centrum voor Academische en Vrijzinnige Archieven, een nieuwe manier om de rijke geschiedenis en opinievorming binnen de vrijzinnig humanistische gemeenschap te verkennen, namelijk de Vrije Zoeker.
Ina Baeteman
De lancering
De Vrije Zoeker is een online platform dat een uitgebreide collectie vrijzinnig humanistische periodieken zal ontsluiten, waardoor ze voor iedereen toegankelijk worden.
Op 18 juni 2024 lanceerde CAVA, ter gelegenheid van Wereldhumanismedag op 21 juni, officieel de Vrije Zoeker. Tijdens het lanceringsevent lichtten Bernard De Baeremaeker, afgevaardigde van de bibliotheek van de Vrije Universiteit Brussel, en Rik Röttger, coördinator van CAVA, het platform toe. Raymonda Verdyck, voorzitter van deMens.nu, en Mario Van Essche, voorzitter van het Humanistisch Verbond, voerden symbolisch de eerste zoekopdrachten uit.
De Vrije Zoeker is een nieuw platform dat de gedigitaliseerde periodiekencollectie van CAVA met ruim tweehonderd vrijzinnig humanistische tijdschriften toegankelijk zal maken. De digitalisering van die collectie is gerealiseerd via projecten zoals Contested Content en ICHICH (Increased Contextualisation of Humanist Intangible Cultural Heritage) in samenwerking met de VUB-bibliotheek en DICT. (lees verder onder de foto)

Het Vrije Woord
Als eerste periodiek werd Het Vrije Woord in de Vrije Zoeker opgenomen. Dat tijdschrift, het officiële blad van het Humanistisch Verbond, heeft sinds zijn eerste editie de stem van de vrijzinnige gemeenschap in Vlaanderen versterkt.
Naast Het Vrije Woord worden er momenteel acht andere nationale titels toegevoegd, onder andere deMens.nu Magazine, en zullen er in de toekomst nog vele andere periodieken volgen. (lees verder onder de illustraties)


Hoe gebruiken?
De Vrije Zoeker biedt een flexibele en toegankelijke manier om de vrijzinnig humanistische periodiekencollectie te doorzoeken. Gebruikers kunnen zowel zoeken op basis van metadata zoals titel en uitgiftedatum, als op basis van woorden in de inhoud van elk nummer.
De zoekresultaten worden in de tekst gemarkeerd, waardoor je eenvoudig van het ene trefwoord naar het andere kan navigeren. Die structuur maakt het mogelijk om gericht onderzoek te doen, maar ook om vrij rond te dwalen en interessante stukken uit het verleden te ontdekken.
Toekomst en verleden
De lancering van de Vrije Zoeker is slechts het begin. CAVA werkt met partners zoals de VUB en de Secular Studies Association Brussels aan de verdere uitbreiding van de collectie. Op langere termijn plannen we zelfs internationaal uit te breiden en de Vrije Zoeker te laten uitgroeien tot een ‘onestopshop’ of éénloketsysteem voor humanistische en vrijzinnige periodieken wereldwijd.
Om het vrijzinnig humanistische erfgoed levend en toegankelijk te houden, is CAVA voortdurend op zoek naar archiefmateriaal dat de geschiedenis van het vrijzinnig humanisme verrijkt. Heb je documenten, tijdschriften of ander materiaal? Neem dan contact op met CAVA via cava@vub.be of bezoek de website cavavub.be waar je naast allerlei informatie ook een contactformulier vindt.
CAVA
Meer weten over CAVA, het Centrum voor Academische en Vrijzinnige Archieven? Klik hier.
De Vrije Zoeker vind je hier.