Nieuws

Stilstaan bij een onvoorspelbare reis

Artikel verschenen in deMens.nu Magazine jg13 nr1. Lees hier meer artikels over ‘het begin van het leven’.

Een ouder worden is een transformerende ervaring die vaak begint met onzekerheid en uitmondt in een reis vol diepgaande emoties en onverwachte uitdagingen. Op ons eigen pad hebben mijn partner en ik vooral gemerkt dat men het veel en vaak heeft over wat het met het lichaam van de zwangere persoon doet. Maar wat doet het met je als medeouder?

Philipp Kocks

Van ratio naar emotie

Mijn geliefde en ik begonnen aan deze reis na een periode van diepe reflectie en veel gesprekken, waarbij we lang niet zeker wisten waarom we eigenlijk een kind in ons leven zouden willen. Aanvankelijk bekeken we het idee vooral rationeel. We waren diepgelukkig en onze beide carrières liepen goed. Waarom zouden we die mooie status quo willen riskeren voor een kind? Maar het rationele werd langzaamaan bijgestaan door een subtiel emotioneel verlangen. Uiteindelijk omarmden we gretig het vooruitzicht van het ouderschap.

Ons pad was echter niet rechtlijnig. Vruchtbaarheidsproblemen vertroebelden onze pogingen en leidden ons naar ivf-behandelingen. Het moment waarop we vernamen dat mijn partner zwanger was, was een onwerkelijke mix van vreugde, geluk en angst. Het was een moment waarop de stroom van emoties de grenzen van rationaliteit deed vervagen, waardoor ik me afvroeg wat nu de ‘juiste’ manier van voelen was. Te midden van alle onzekerheid realiseerde ik me hoe belangrijk het is om het heden te omarmen en om mezelf toe te staan het moment te ervaren zonder de last van vooraf bepaalde emoties.

Gevoelens die alle kanten op gaan

De zwangerschap zelf was een periode die gekenmerkt werd door uitkijken naar de toekomst, maar eigenaardig genoeg ook door een groot verschil in emotie tussen de twee toekomstige ouders. Mijn partner maakte heel wat fases door. Dat ging van grote vreugde over nervositeit tot nestdrang en op het einde zelfs een gezonde dosis angst. Ikzelf bevond me in een staat van stabiele anticipatie, maar worstelde met de abstracte aard van het aanstaande vaderschap. Gesprekken over die gevoelens met aanstaande en bestaande medeouders waren schaars, wat tot een overwegend rationele aanpak van mijn kant leidde, waardoor ik mijn eigen emotionele diepgang vaak in twijfel trok.

Naarmate de uitgerekende datum naderde, nam mijn opwinding natuurlijk wel toe. De dag van de komst van onze dochter was op zijn zachtst gezegd ‘emotioneel intens’. Ik voelde een mix van ontzag, angst en diepe bewondering voor de sterkte die mijn partner tentoonspreidde. Ik was getuige van de rauwe kracht van de natuur die al op die manier bestaat sinds de eerste zoogdieren de aarde bevolken. (lees verder onder de foto)

De hevigheid van het gebeuren

Tijd wordt een vreemd iets als je partner aan het bevallen is. Hij versnelt en vertraagt tegelijkertijd. Ik zal nooit in staat zijn om me volledig in te leven in wat de persoon die daadwerkelijk aan het bevallen is, op dat moment voelt, maar ik kan wel voor mezelf zeggen dat het emotioneel de meest intense dag van mijn leven was. Natuurlijk zijn het vooral goede gevoelens. Want hoewel veel mannen me vooraf waarschuwden dat ik me compleet nutteloos zou voelen op dat moment, heb ik dat nooit zo ervaren.

Maar toch waren het niet alleen positieve emoties die ik voelde. Terwijl mijn partner in een paar uur tijd veranderde van ‘nooit meer’ naar ‘ik zie ons nog wel een tweede kind krijgen’, was en ben ik nog steeds een beetje in shock door de hevigheid van het hele gebeuren. Ik weet nog altijd niet of ik ooit bereid zal zijn om dat opnieuw te beleven. Misschien zal ik dat alles na verloop van tijd kunnen rationaliseren, maar het zal zeker een poos duren.

Dat is het belangrijkste dat ik tijdens het hele proces heb geleerd. Terwijl de persoon die het kind draagt, ter wereld brengt en borstvoeding geeft een heel intern systeem heeft om haar door dat proces heen te helpen, fysiek maar ook emotioneel, heb ik dat niet. Er wordt ook bijna niet gepraat over hoe een partner zich zou moeten voelen of wat die kan doen, en dat kan soms wel binnenkomen.

Een unieke reis voor ieder van ons

De overgang naar het vaderschap, hoewel emotioneel overweldigend, was niet zo uitdagend als verwacht. Maar dat hebben we vooral te danken aan onze opmerkelijk kalme en tevreden baby. Heeft ze honger? Eén keer luid roepen. Duurt het te lang? Ja, dan laat ze het ons wel weten, maar dat is onze eigen fout natuurlijk.

Het verschil tussen de angstaanjagende verhalen van anderen en onze gelukzalige realiteit benadrukt voor mij nog maar eens dat elk relaas anders is. Misschien een kleine tip aan ouders: laat de angstverhalen over ouderschap even achterwege bij toekomstige ouders. Ze zijn al bang genoeg.

Tijdens deze tocht realiseerde ik me het gevaar van ongevraagd advies. Ouderschap is voor elk individu en elk koppel een unieke reis die vooraf bepaalde begrippen en maatschappelijke verwachtingen overstijgt. In plaats van verhalen op te leggen, is het cruciaal om elke ervaring te vieren en om de verscheidenheid aan emoties die de odyssee van het ouderschap vormgeven, te erkennen.

Door het vaderschap te omarmen, heb ik geleerd dat het een vloeiende, onvoorspelbare reis is, gekenmerkt door een groot aantal emoties die niet netjes gestandaardiseerd of in een hokje gestopt kunnen worden. Het gaat erom de onzekerheden te omsluiten, troost in het unieke van je eigen verhaal te vinden en de onvergelijkbare momenten die de betekenis van het leven opnieuw definiëren, te koesteren. Ouderschap, zo ben ik gaan begrijpen, gaat niet over het naleven van maatschappelijke normen; het gaat over het maken van een persoonlijk verhaal, geweven met liefde, geduld en grenzeloze vreugde. (lees verder onder de foto)

De eerste glimlach

Het pure geluk van het wiegen van mijn pasgeboren dochter en het voelen van haar adem tegen mijn borst, werd een verslaving die elke eerdere verwennerij overtrof. En als dat nog niet genoeg is, kan ik ten zeerste de eerste glimlach van je kind aanraden. Het vaderschap voegde weliswaar een nieuwe dimensie aan mijn leven toe, maar ik verdwijn niet uit ons vorige bestaan. Alle activiteiten spelen zich nu gewoon af met een verwonderde kleine minimens op sleeptouw.

De reis naar het vaderschap heeft emoties in mij losgemaakt waarvan ik niet wist dat ze bestonden. Het is een pad van zelfontdekking geweest dat me diepgaande lessen over veerkracht, geduld en de diepte van menselijke verbondenheid heeft geleerd.

Mijn dochter heeft me een nieuw perspectief op de wereld gegeven. Ik zie het leven nu door de onschuldige ogen van mijn kind en verwonder me over de simpelste dingen. Even meekijken in de richting waarnaar mijn dochter staart, kan je een hele nieuwe wereld tonen. Gewone dingen zijn buitengewoon geworden, beschilderd met de kleuren van verwondering en nieuwsgierigheid van mijn dochter.

Bovendien heeft het vaderschap mijn prioriteiten opnieuw gedefinieerd. De ambities uit mijn jeugd hebben plaatsgemaakt voor dromen die draaien om het bieden van een verzorgende omgeving voor mijn kind, het koesteren van haar passies en het zijn van een standvastige steunpilaar in haar leven. De toekomst, ooit een vaag en ver concept, houdt nu de belofte in van gezamenlijke avonturen, gelach en de groei van onze verbondenheid.

Kortom, de reis naar het vaderschap is een odyssee met vele facetten, geweven met draden van verwachting, angst, vreugde en onvoorwaardelijke liefde. Het is een verhaal dat niet eenvoudig te verklaren is en een divers spectrum aan emoties bevat. Die reis van ganser harte omarmen, met al zijn complexiteiten en onzekerheden, heeft van mij niet alleen een ouder gemaakt, maar heeft ook mijn ziel verrijkt en me de ware betekenis van liefde en de oneindige capaciteit van menselijke verbondenheid geleerd.