'De inzichten' van Christophe Busch

‘De inzichten’ van Christophe Busch

8 februari 2024 / De inzichten/In de kijker/Persbericht/Podcast/Video

Zondag 18 februari om 12.10 uur op VRT 1
Herhaling: maandag 19 februari om 14.20 uur en zaterdag 24 februari om 11.20 uur. En op VRT MAX.

”Als je bijvoorbeeld kijkt naar extremisme, wat ga je heel vaak zien? Je gaat de gewelddadige output zien, je ziet de daad, de aanslagen, de extremistische beweging die een Capitool bestormt. Dat zie je. Dat is de bamboestengel die je uit de grond ziet schieten. Men heeft dat soms ook bij verkiezingen. Die partij is doorgebroken of die man heeft de verkiezingen gewonnen. Ja, dat is maar de stengel. Wat eigenlijk van belang is, is dat je natuurlijk gaat kijken naar het wortelkluwen dat onder de grondoppervlakte zit, maar daar weten we niet altijd waar we moeten gaan zoeken.”

‘De inzichten’ is een reeks van diepgaande gesprekken met inspirerende gasten over hun levensinzichten.

Op de hoogste verdieping van de Gentse Boekentoren ontvangt presentator Nic Balthazar criminoloog Christophe Busch.

Hij is dé Vlaamse expert in collectief geweld, gespecialiseerd in de aanpak en studie van radicalisering en polarisering binnen de samenleving. Tot eind 2019 was hij directeur van de Kazerne Dossin, een gedenkplaats, museum en onderzoekscentrum over de Holocaust en mensenrechten. Nu leidt hij het Hannah Arendt Instituut waar onderzoek gebeurt naar diversiteit, stedelijkheid en burgerschap. Recent verscheen zijn boek De duivel in elk van ons, een vuistdikke studie over hoe gewone mensen kunnen verworden tot daders van gruweldaden.

Christophe Busch studeerde criminologie aan de Universiteit Gent en Holocaust & Genocidestudies aan de Universiteit van Amsterdam. Hij werkte 12 jaar in de gerechtelijke psychiatrie waar hij mee aan de basis lag voor de uitbouw van een forensisch psychiatrisch zorgcircuit. Christophe Busch doet onderzoek naar processen van daderschap bij collectief geweld en de evoluerende beeldvorming over concentratiekampen.

Filosoferen op zondag.

Hoe kijkt Christophe Busch naar het leven en welke lessen haalt hij daaruit?

Dit zijn de inzichten:

Mensen zien dingen niet in relatie tot elkaar.
Heel veel en misschien wel de meeste mensen moeten om iets te vinden, eerst weten dat het er is. (Georg Lichtenberg)
De oorlog is voorbij, de les begrepen, het zal niet meer gebeuren. Maar weet u wel zeker dat de oorlog voorbij is? (Jonathan Littell)
Wij hebben geen nood aan schuld en boete.
Dit zijn de beste tijden om in te leven.
De goedheid die we doen, zit heel vaak in het kleine.

‘De inzichten’ werd samen met deMens.nu ontwikkeld als vrijzinnig humanistisch alternatief op de televisie naast de erediensten.

De opname van de aflevering vindt plaats in de Boekentoren in Gent.

We vinden heel erg belangrijk om altijd een onderscheid te maken tussen democratische polarisatie waarin je in een normale democratie meningsverschillen gaat hebben. Die mogen heel ver uit elkaar liggen met argumenten omtrent het politieke thema. Met andere woorden: je bespeelt de bal. Toxische polarisatie is als je niet meer het politiek legitieme thema vastpakt, niet meer als je met argumenten afkomt, maar als je vaak soort essentialistische labels op groepen gaat kleven. En dat kan alleen maar giftiger worden als je die groepen nog eens ontmenselijkt en als een bedreiging voor uw eigen welvaart gaat voorstellen enzoverder.

Wat kenmerkt de mens? Je wordt eigenlijk telkenmale opnieuw geboren telkenmale je in de publieke ruimte treedt, uw mening verkondigt, een inzicht deelt, politieke standpunten gaan innemen, dat is een hergeboorte. Dat is opnieuw in die wereld komen en weer opnieuw trachten er iets van te maken. Na 45 is er een enorme hergeboorte en gaat zich een volledig nieuwe orde ten opzichte van de vorige orde gaan ontwikkelen. En dit is een optimistisch gegeven. Gaan we door een dal op dit moment? Ja. Hoe diep gaat dat dal zijn? Dat weten we niet. Dat heeft met zoveel factoren te maken. We hebben een aantal inzichten en patronen, dus we kunnen wel lessen trekken om het dal toch niet te diep te maken. Maar we moeten ons best doen dan. En dat is complex.

Dat is de bamboestengel die je uit de grond ziet schieten. Men heeft dat soms ook bij verkiezingen. Die partij is doorgebroken of die man heeft de verkiezingen gewonnen. Ja, dat is maar de stengel. Wat eigenlijk van belang is, is dat je natuurlijk gaat kijken naar het wortelkluwen dat onder dat grondoppervlakte zit, maar daar weten we niet altijd waar we moeten gaan zoeken.

Herbekijk op VRT MAX

Gasten tot nu toe waren: chef-kok Seppe Nobels, bio-ingenieur Valerie Trouet, fotografe Lieve Blancquaert, acteur en regisseur Johan Heldenbergh, documentairemaakster Karine Claassen, stand-upcomedian William Boeva, mensenrechtenactivist, kunstenaar en schrijver Fleur Pierets, acteur Frank Focketyn, actrice Maaike Cafmeyer, actrice en regisseuse Maaike Neuville, schrijver en cultuurhistoricus David Van Reybrouck, schrijver en politicus Jan Terlouw, triatleet Marc Herremans, klimaatexperte en weervrouw Jill Peeters, actrice en juriste Lien Van de Kelder, politicoloog Jonathan Holslag, filosoof en wiskundige Jean Paul Van Bendegem, strafpleiter Christine Mussche, fertiliteitsexperte Petra De Sutter, oorlogsverslaggever Rudi Vranckx, humorist Geert Hoste, oncoloog Wim Distelmans, gynaecologe Marleen Temmerman en VUB-rector Caroline Pauwels.