Nieuws

Op de hoogste verdieping van de Gentse Boekentoren ontvangt Nic Balthazar voorzitter van deMens.nu Raymonda Verdyck. Zij was jarenlang het gezicht en de stem van het GO!, onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. Haar professionele leven werd toen bepaald door vergaderingen over eindtermen, leerplannen, ontwikkelingsdoelen en lerarentekorten. Vier jaar geleden ging ze met pensioen, maar omdat niks doen haar niet zo goed ligt, werd ze in 2024 voorzitter van deMens.nu, de koepelorganisatie van de Nederlandstalige vrijzinnig humanistische gemeenschap in Vlaanderen en Brussel.

Hoe kijkt Raymonda Verdyck naar het leven en welke lessen wil zij met ons delen?

Dit zijn de inzichten:

• Denk voor jezelf en zorg voor elkaar. 
• Onderwijs heeft en geeft de kracht om deuren te openen.  
• Het moeilijkste is niet om samen te leven met anderen, maar om ze te leren begrijpen.  
• L’enfer, ce n’est PAS les autres.   
• Engageer je. 

De opname van de aflevering vindt plaats in de Boekentoren in Gent.

Het programma werd samen met deMens.nu ontwikkeld als vrijzinnig humanistisch alternatief op de televisie naast de erediensten.

De vrijzinnige waarden en normen. Vandaag zitten die ook bijna een beetje op de schopstoel. Het zijn barre tijden voor humanisten?

Dat is jammer genoeg zo. Heel veel waarden staan onder druk. Je hebt naar Amerika verwezen, maar eigenlijk zit het zowat wereldwijd. De segregatie, de polarisatie, het creëren van vijandsbeelden is behoorlijk groot. Waardoor ook, ik heb het woord al gebruikt van het ontmenselijken, dat toch wel heel hard binnenkomt. Die verharding van de taal, mensen die cijfers worden. Ik ben zo ooit gechoqueerd geweest als ik las van 26.000 mensen die vluchteling zijn, die verdronken zijn. Dat wordt een cijfer, het gaat over mensen. En dat is inderdaad heel pijnlijk.

Ik vind dat vrijzinnig humanist zijn ook een stukje activisme inhoudt. Dat je beseft dat je moet opkomen voor een aantal dingen. Dat je je moet engageren om ook je stem te laten horen tegenover onrecht dat bezig is. Of je stem laten horen om bepaalde dingen te gaan verdedigen. En denk aan de debatten die we voeren, bijvoorbeeld rond abortus, euthanasie, wat heel nauw bij die zelfbeschikking aansluit. We engageren ons om op te komen voor mensen die daar nood aan hebben. (…) Je mag geen onverschillige toeschouwer zijn.

Onderwijs is er om te leren. En dat gaat ook niemand tegenspreken. Dus we moeten heel veel kennis, kunde en vaardigheden meegeven aan die jonge mensen. Dus dat betekent dat er les gegeven moet worden, dat leerlingen dingen moeten vernemen, dat er informatie moet gegeven worden en kennis moet doorgegeven worden. Dat staat buiten kijf. Maar tegelijkertijd moet dat gebeuren in een context waar de leerlingen zich ook veilig voelen. Dat ze weten dat ze kunnen leren, dat ze ook kunnen falen en dat ze niet alles verwerven van het eerste moment. En dat de leerkracht daar dan ook is om hen daarin verder te begeleiden, te ondersteunen, uit te dagen en hen te helpen als dat nodig is.

Paul De Knop, de vroegere rector van de VUB (Vrije Universiteit Brussel), die jammer genoeg ook overleden is, gebruikt de uitdrukking van Karl Popper: ‘Optimism is a moral duty ‘ en ik denk dat dat ook klopt, dat we ons niet mogen laten overheersen door doemdenken, want dat maakt dat we in een immobilisme gaan terechtkomen en niets meer doen. En dan denk ik dat het alleen maar slechter wordt.

foto’s © Joke Goovaerts