“Debatteren zorgt voor meer zelfvertrouwen”
Interview met Warre Ascoop en Robin Saccasyn, winnaars van de Vlaamse Debatwedstrijd 2024
Artikel verschenen in deMens.nu Magazine jg13 nr4. Lees hier meer artikels uit de reeks ‘Jong.nu’.
De Vlaamse Debatwedstrijd is de debatcommunity van Hujo, een jongerenorganisatie voor vrijdenkers. Tijdens een jaarlijkse wedstrijd wordt er op zoek gegaan naar de sterkste debaters uit Vlaanderen en Brussel. Dit jaar in mei 2024 wonnen Warre Ascoop en Robin Saccasyn de wedstrijd na een spannende finale in het Vlaams Parlement. Beiden studeren op dat moment aan het GO! Atheneum Voskenslaan in Gent. Voor Robin is het al de tweede overwinning op rij.
Rens Devogeleer en Flo Tomlinson
Debat als zelfontplooiing
Hujo is een vrijzinnig humanistische organisatie voor jongeren met een kritische en open geest. Bij Hujo vinden we het belangrijk dat jongeren in staat zijn om hun eigen kritische mening te vormen en te verdedigen.
Via het debatteren leren jongeren belangrijke vaardigheden zoals spreken voor een groep, informeren en onderzoeken, zich een mening vormen en die verdedigen, respectvol luisteren en zoveel meer. Skills die nodig zijn om sterk in je schoenen te staan in een complexe en alsmaar meer gepolariseerde samenleving. Bovendien zorgt debatteren voor meer zelfvertrouwen en zelfontplooiing.
Onze eigen debatcommunity, de Vlaamse Debatwedstrijd, moedigt dat aan. Jaarlijks organiseren we een debatwedstrijd waarbij teams van twee debaters een lokale voorronde proberen te winnen en zo doorstoten naar de grote finale die in het Vlaams Parlement plaatsvindt. De wedstrijd richt zich tot leerlingen van de derde graad secundair onderwijs uit alle studierichtingen. (lees verder onder de foto)
Democratie in het nieuwe tijdperk
Iedere editie van de Vlaamse Debatwedstrijd staat er een maatschappelijk relevant thema centraal. In 2024 kozen we voor ‘Democratie in het nieuwe tijdperk’. Uit een enquête van het verkiezingsproject ’t Is aan u! blijkt dat jongeren over het algemeen wel met politieke thema’s zoals migratie, klimaat, onderwijs … bezig zijn, maar dat de algemene werking van het politieke systeem als te ingewikkeld wordt gezien.
Over het gekozen thema worden, samen met de vrijwilligers van Hujo, inhoudelijke stellingen opgesteld die tijdens de debatten aan bod komen. Op die manier stimuleren we het opzoekingswerk rond het onderwerp, leren jongeren bij en kunnen ze ook een genuanceerde mening vormen en verdedigen.
Bij de Europese verkiezingen van 9 juni 2024 konden jongeren vanaf zestien jaar voor het eerst gaan stemmen, wat nog extra bijdroeg aan de relevantie van het thema.
De weg naar de finale
Na zes voorronden in verschillende grote steden in Vlaanderen en in Brussel vond de finale op 4 mei 2024 plaats in het Vlaams Parlement in Brussel. Hét moment om in de magnifieke koepelzaal te tonen wat de acht beste teams in hun mars hadden.
Ook tijdens de finale werden de debatskills van de finalisten getest. Met enkele ongeziene stellingen zoals ‘Net zoals er een minimumleeftijd om te stemmen is, moet er een maximumleeftijd komen’ en ‘Politieke educatie van jongeren is de verantwoordelijkheid van scholen’. Met die stellingen kregen de debaters de kans om hun basiskennis over het onderwerp en vooral ook hun improvisatievaardigheden te tonen.
Na een spannend finaledebat grepen Warre Ascoop en Robin Saccasyn, twee scholieren Latijn-Wiskunde aan het GO! Atheneum Voskenslaan in Gent, de overwinning.
“Kritisch zijn is cruciaal, tegenover anderen én jezelf”
Essentiële vaardigheden
Enkele maanden zijn verstreken sinds de finale. Samen met Warre en Robin blikken we terug. Dat ze een debat kunnen winnen is wel duidelijk, maar we vragen ons af hoe ze zich op zo’n debat voorbereiden en of ze een strategie gebruiken. Zowel Warre als Robin benadrukt het belang om in groep na te denken. Dan hebben ze het niet alleen over de twee teamleden, maar ook over de debatclub waar ze trots deel van uitmaken – Fox!Debat, de debatclub van het GO! Atheneum Voskenslaan.
Verschillende perspectieven doen je anders nadenken en zorgen ervoor dat je op meerdere manieren op bepaalde argumenten kan inspelen. Ze vertellen ons ook dat er een groot communitygevoel bij de Vlaamse Debatwedstrijd heerst. Debaters uit verschillende voorronden delen stellingen, argumenten en voorbereidingen, en helpen elkaar op die manier om betere debaters te worden.
Vervolgens polsen we naar de uitdaging die de winnaars tijdens de wedstrijd voelden. Ze verwijzen naar de debatcultuur in Nederland die daar sterk is ingeburgerd. Debatteren is er heel competitief en formeel, en er wordt gebruikgemaakt van complexere stellingen. Zowel Warre als Robin merkt op dat debatteren in Nederland wel wat intimiderend is. Je moet daar echt op je best zijn om een kans te maken. In België staat de debatcultuur nog in de kinderschoenen. Onze winnaars bevestigen dat de stellingen in de Vlaamse Debatwedstrijd eerder beginner friendly zijn en ook meer bij hun leefwereld aanleunen.
Wanneer we het over essentiële vaardigheden van debaters hebben, komt vooral naar voren dat ‘kritisch zijn’ cruciaal is. Niet alleen tegenover anderen, maar vooral ook tegenover jezelf. En ze halen nog een extra vaardigheid aan, namelijk anticiperen. Hoe beter je kan anticiperen op wat je tegenstander op je argument zou kunnen antwoorden, hoe minder je jezelf in een bepaald argument kan klemrijden.
Natuurlijk is ook stress een vast onderdeel van een betoog. Warre is daar duidelijk in: “Zelfs met alle voorbereiding stond ik nog steeds te trillen, maar dat is iets waar je gewoon door moet.” Hij benadrukt dat stressloos zijn zo goed als onmogelijk is, maar dat duidelijke en gestructureerde notities kunnen helpen om – ook in de chaos – verbanden te zien en helder na te denken. (lees verder onder de foto)
Elkaar aanvullen en vertrouwen
De Vlaamse Debatwedstrijd is er voor jongeren van de derde graad secundair onderwijs. Dit was dus de laatste deelname van Warre en Robin, want ze stromen door naar het hoger onderwijs. Blijft debat een aandeel in hun leven hebben? Beiden nemen nog een afwachtende houding aan. Het eerste jaar in het hoger onderwijs vraagt een aanpassing op het vlak van tijd en werk. Al is er wel al een verkennend onderzoek geweest … maar er zijn niet meteen debatwedstrijden aan de universiteit. Wie weet kunnen ze er zelf een opstarten.
Wat ze wel weten, is dat ze graag bij de Vlaamse Debatwedstrijd betrokken willen blijven. Niet meer als deelnemer, maar een jurerende en/of coachende rol zien ze wel zitten. En daar blijven wij als organisatie heel hard op inzetten. Onze oud-deelnemers hebben first-hand experience met de wedstrijd. Door ze aan boord te houden, kan die relevante ervaring ook worden doorgegeven en wordt de basis van ons debatlandschap versterkt.
Als afsluiter vragen we Warre en Robin nog of ze tips aan beginnende debaters willen meegeven. Eentje springt erboven uit: “Zorg dat je een team vormt met een teamlid dat je kan vertrouwen én dat complementair is.” Wat bij hen absoluut het geval is. Zo vertelt Warre heel zelfbewust dat hij goed snel en veel kan praten, terwijl Robin heel bedreven is in samenvatten en concretiseren. Ze vullen elkaar dus perfect aan en dat hebben ze meer dan bewezen.
Meer weten?
Foto bovenaan © Louka Eben / Vlaamse Debatwedstrijd
