Nieuws

Vandaag wordt de dertiende editie van het Freedom of Thought Report van Humanists International, de internationale koepel van humanistische verenigingen, gelanceerd. Dit jaarlijkse rapport onderzoekt de juridische en mensenrechtensituatie van humanisten, atheïsten en niet-religieuzen over de hele wereld. Dit jaar is er een focus op blasfemie (godslastering) en apostasie (geloofsafvalligheid).

De onderzoekers van Humanists International nemen aan dat in België meer dan 40% van de bevolking zich identificeert als ongelovig/agnostisch (zonder religieuze overtuiging) of atheïst. Rekening houdende met het gegeven dat België geen officiële statistieken bijhoudt waarin religieuze gezindheid wordt vermeld.

In 186 landen over de hele wereld worden atheïsten gediscrimineerd. Ongeveer 70% van de wereldbevolking woont in landen waar de uiting van humanistische waarden ernstig wordt onderdrukt. Dat kan verschillende vormen aannemen. Sommige landen zijn theocratieën met een staatsreligie en verplicht godsdienstonderwijs.

Het rapport onthult dat ‘godslastering’-wetten – zij het expliciet of de facto wetten tegen “het kwetsen van religieuze gevoelens” vaak bedoeld om geweld tussen gemeenschappen te beteugelen – bestaan in ten minste 89 landen over de hele wereld en 57% van de wereldbevolking treffen.

Een recente rechtszaak die wij hebben ondersteund: Mubarak Bala, voorzitter van de Humanistische Vereniging van Nigeria, werd enkele weken geleden vrijgelaten na diens arrestatie en aanhouding van 4,5 jaar. Hij werd beschuldigd van het beledigen van de profeet Mohammed in een Facebook-bericht. Meer info.

In ten minste 10 landen waar geloofsafvalligheid strafbaar is, staat er zelfs de doodstraf op: in Afghanistan, Brunei Darussalam, Iran, Maleisië, Malediven, Mauritanië, Nigeria, Qatar, Saoedi-Arabië en Jemen. In sommige landen kan alleen al de beschuldiging van godslastering je leven in gevaar brengen, lang voordat er een rechtszaak komt. 63 andere landen schrijven gevangenisstraffen voor, variërend van maanden tot jaren. Het is mogelijk om een boete of een andere administratieve sanctie te krijgen in 19 landen. Op deze interactieve website vind je een volledig overzicht. Deze wetten worden dus wereldwijd in verschillende mate toegepast en hoewel de zwaarte van de straf kan variëren, blijft het effect hetzelfde: het smoren van dialoog, kritiek en vrije meningsuiting.

Discriminatie van atheïsten neemt soms ook subtielere vormen aan zoals bijvoorbeeld door een discriminerende financiering of het bemoeilijken van het oprichten van een humanistische organisatie.

Volgens de monitoring van Humanists International blijft België een van de veiligste landen voor vrijdenkers. Toch zijn er ook bij ons belangrijke aandachtspunten en neemt een extreemrechts gedachtengoed toe waarbij men beroept op de christelijke identiteit en andere levensbeschouwingen minderwaardig acht. ​ We blijven waakzaam dat verworven vrijheden – denk maar aan vrij onderzoek, abortus en euthanasie – niet worden teruggedraaid. De extreemrechtse ideologie heeft de mensenrechten van vrijdenkers, en bij uitbreiding van alle burgers, in het vizier. Als humanisten nemen we de huidige normalisering van extreemrechts zeer ernstig.