Europese Verlichtingstendensen in historisch perspectief
Mijn opdracht luidt: spreken over de Europese Verlichtingstendensen in historisch perspectief. Het is een opdracht waarmee je iemand doodknijpt. Ik kwijt me van dit lot met de volgende punten. (1) ‘De’ Verlichting bestaat niet. (2) ‘De’ Verlichting is niet van een tijd en ook niet van een plaats. (3) Bijgevolg is de vraag: waarom toch spreekt men over ‘de’ Verlichting, er dan nog eens een hoofdletter bij gebruikend? (4) En is die vraag, van de weeromstuit, niet een Europese, of zo men wil, een Atlantische vraag? (5) Heeft deze vraag dan merkwaardig genoeg niet een geschiedenis?
Dat laatste wil ik affirmatief beantwoorden, want het is over die geschiedenis dat ik het nu juist wil hebben. Mijn troost? Ik bevind me in eerbiedwaardig gezelschap. Twee Duitse filosofen hebben zich eens afgevraagd wat verlichting is en wat men verlichting noemt. Dat was 235 jaar geleden. Het geeft te denken, want zo lang al zijn Europeanen in de ban van de vraag, en wellicht zijn zij een eenduidig antwoord schuldig gebleven. Wat kon ik anders doen dan mijn verslag te geven van dit boeiend en mijns inziens onvermijdelijk falen. Maar allen verzeker ik dat het een prettig verslag is. Een verhaal van hoop en toekomst.
Biografie:
Ronald Commers (op rust gestelde gewoon hoogleraar van de Universiteit Gent, in het vakgebied wijsgerige en toegepaste ethiek)
INFO EN INSCHRIJVINGEN
Inkom: € 5 (studenten gratis), ter plaatse te betalen (incl. drankje)
Inschrijvingen (verplicht) en info: Nationaal secretariaat Humanistisch Verbond,
Pottenbrug 4, 2000 Antwerpen, secretariaat@humanistischverbond.be, T 03 233 70 32