Nieuws

Opgelet! Dit is een gearchiveerd bericht. Het is mogelijk dat er belangrijke afbeeldingen, links en/of video’s ontbreken.

Senaat maandag 17 oktober 2016 Sylvain Peeters Voorzitter deMens.nu (Unie Vrijzinnige Verenigingen vzw). Vanuit vrijzinnig humanistisch perspectief is het recht op privacy één van de basisrechten.

Artikel 12 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens is dan ook onaantastbaar voor ons: Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige inmenging in zijn persoonlijke aangelegenheden. In zijn gezin, zijn tehuis of zijn briefwisseling, noch aan enige aantasting van zijn eer of goede naam. Tegen een dergelijke inmenging of aantasting heeft een ieder recht op bescherming door de wet. We zijn uiteraard voorstander van de ontwikkeling van nieuwe technologieën die ons het leven gemakkelijker kunnen maken. Internet laat ons toe enorm veel informatie te verzamelen. De sociale media zijn vandaag enorm populair. Nieuwe technieken bieden talrijke voordelen maar houden echter ook tal van risico’s in waarvan we ons als burger onvoldoende of niet bewust zijn. We zijn dan ook bekommerd om de mogelijke risico’s en wensen dat onze wetgever inzet op een maximale bescherming van zijn burgers. Dat de mogelijke risico’s vrij hoog zijn en geen fabeltje wil ik aantonen met een confronterend experiment dat ik terug vond op de website www.iminds.be.

Enkele maanden geleden vond in Brussel een confronterend experiment plaats, waarbij lukraak gekozen personen werden uitgenodigd om hun gedachten te laten lezen door een “buitengewoon getalenteerde helderziende”. En getalenteerd was hij zeker en vast. Hij slaagde er immers niet alleen in om “onschuldige” gegevens te lezen, bijvoorbeeld over de favoriete motor van de proefpersoon of de kwetsuren die hij al had opgelopen, maar wist ook heel wat te vertellen over de bankrekening (rekeningnummer en saldo) en het winkelgedrag van sommige deelnemers. Toverij? Helemaal niet, zo blijkt uit een YouTube-filmpje. Onze “buitengewoon getalenteerde helderziende” werd namelijk bijgestaan door een team van online media-experten die een schat aan persoonlijke informatie van het net wisten te plukken. Ik raad iedereen dan ook warm aan om naar de website te gaan en het You-Tube-filmpje te bekijken. https://www.iminds.be/nl/inzicht-in-digitale-technologie/privacy/everybody-is-public.

Via ons surfgedrag laten we een digitale voetafdruk na. Bedrijven gebruiken dit voor het toesturen van gepersonaliseerde reclame. Bedrijven betalen veel geld om in al die gegevens inzage te krijgen. Zo wilde in Nederland een bank de betalingshistoriek van haar klanten gebruiken (verkopen!) om hen gerichte reclame te sturen. Bedrijven zoals Facebook en Google verdienen veel geld met deze commercialisering. Beroepscriminelen plegen identiteitsdiefstal om geld te bekomen of producten te kopen. Rob Heyman, onderzoeker bij SMIT, de onderzoeksgroep van iMinds-VUB, stelt als onderzoeker vast dat internetgebruikers hun persoonlijke gegevens nog steeds onvoldoende afschermen en dat sommige privacystatements heel ondoorzichtig zijn. Volgens ons dient de overheid (wetgever) op te treden tegen deze ondoorzichtige privacystatements die mensen onderschrijven. Kant en klare oplossingen voor de problematiek bestaan niet. Het betreft het moeilijke zoeken naar een goed evenwicht tussen het gebruik van sociale media en privacy. Educatie vormt een belangrijke mogelijke piste.

Volgens Rob Heyman van de VUB moeten we zoeken naar een compromis. In onze tijd is niets nog helemaal privé. Wat wel kan is jonge en oudere burgers te wijzen op de gevaren van sociale media zonder de voordelen te negeren. Rob Heymans ziet het terecht als volgt: We moeten de mensen allereerst wijzen op de pro’s en contra’s van het gebruik van sociale media in een taal die de verschillende doelgroepen aanspreekt. Iets gewoonweg verbieden, of louter de nadruk leggen op de mogelijke gevaren, werkt niet. In de plaats daarvan moeten we aangeven dat fouten maken mag, zolang we er maar uit leren. En dat is precies wat onze collega’s van Mediawijs bij iMinds trachten te doen.

Er worden ook geavanceerde cryptografische technieken ontwikkeld om onze gegevens te beveiligen. Het overbrengen van de servers van de socialenetwerksites naar Europa zou het voor grote Amerikaanse multinationals moeilijker maken om aan gegevens te geraken. Een ander aspect waar we ons zorgen over maken is het conflict tussen het recht op privacy en het gevoerde veiligheidsbeleid. We beseffen dat in tijden van terroristische dreigingen bijzondere technieken gebruikt worden. Het is een zoeken naar het fragiele evenwicht tussen het belang van de privacy van het individu en de bescherming van alle burgers. Bij deze technieken is het belangrijk dat een gerechtelijke tussenkomst onze rechten bewaakt en men niet zomaar onze privacy kan schenden. Maar wereldwijd brengen de nieuwe technologieën naast de privacy ook andere mensenrechten in het gedrang. Ik geef enkele voorbeelden : -Tal van overheden investeren in technologie om alles wat circuleert op de sociale media. Prisom van de NSA in de Verenigde Staten laat de overheid toe om organisaties aan te pakken omdat ze als subversief bestempeld worden. -Een ander voorbeeld betreft de Bangladeshi bloggers. Dit zijn atheïstische bloggers die worden opgejaagd in hun land. Via het internet verzamelt men hun persoonlijke gegevens. Dit heeft dramatische gevolgen : sommigen worden vermoord. Anderen dienden hun land te ontvluchten en weken uit en kwamen terecht in asielcentra in Duitsland. Raïf Badawi werd in Saoedi-Arabië veroordeeld tot 1000 zweepslagen vanwege zijn blogactiviteiten, zijn strijd voor vrije meningsuiting en zijn atheïst zijn. Hierbij werd door de overheid misbruik gemaakt van de nieuwe technologieën om hem te treffen. Dezelfde technologie is trouwens ook commercieel beschikbaar.

Zo zien we dat nieuwe technologieën niet alleen invloed hebben op de privacy maar ook op de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van levensbeschouwing, alsook de mogelijkheid om niet godsdienstig door het leven te gaan of van godsdienst te veranderen. We maken ons dan ook grote zorgen als vrijzinnig humanisten over deze feiten van vervolging van niet-godsdienstige burgers of mensen die van godsdienst willen veranderen. De vrijheid van gedachte is een te koesteren waarde die altijd opnieuw moet verdedigd worden. Bekijk hier het programma.