Het pleidooi: “Geef de regie terug aan de burger”
In ‘Het pleidooi’ geeft een persoon gedurende enkele minuten zijn mening over een bepaald onderwerp.
‘Het pleidooi’ is een programma van deMens.nu.
De persoon zegt wat er op zijn lever ligt, legt iets uit, doet een voorstel, spuwt zijn gal … en richt zich rechtstreeks tot jou, de toeschouwer.
Geef de regie terug aan de burger, dat is mijn pleidooi.
door Wim Distelmans
Wim Distelmans is oncoloog, hoogleraar aan de Vrije Universiteit Brussel, voorvechter in België voor de erkenning van palliatieve zorg en voor de mogelijkheid om euthanasie te kunnen laten uitvoeren.
Geef de regie terug aan de burger, dat is mijn pleidooi.
Ik begin met … euthanasie.
Euthanasie komt van ‘eu -thanatos’. Dat betekent in het Oudgrieks ‘goede, milde dood’, maar in de loop van de geschiedenis kreeg die term veelvuldig een andere betekenis.
Even duidelijk:
In België verstaat men onder euthanasie ‘de opzettelijke levensbeëindiging – door een arts – van een patiënt die daar zélf uitdrukkelijk om gevraagd heeft en die aan een aantal voorwaarden voldoet’.
Dus: euthanasie kan alleen op vraag van de patiënt.
Niemand wordt verplicht euthanasie te vragen en geen enkele arts wordt gedwongen tot uitvoering.
Met andere woorden, niemand moet van de euthanasiewet gebruikmaken. Men kan zich dus afvragen waarom hierover – zeker ook in de landen zonder euthanasiewet – nog zo emotioneel en zelfs agressief wordt gedebatteerd.
Waarom roept euthanasie bij sommigen toch nog zoveel weerstand op?
Euthanasie komt niet veel voor – de cijfers liggen laag – en toch wordt er het meest over gediscussieerd, je zou bijna kunnen toevoegen ‘over gezeurd’.
Als je bij een journalist het woord euthanasie laat vallen kom je in de krant.
Maar … als je spreekt over pijnbestrijding of palliatieve zorg, tracht die zo snel mogelijk weg te komen.
Niemand is hierin geïnteresseerd, ook het publiek niet en zeker de meeste politici niet.
Waarom weerstand tegen palliatieve zorg?
De palliatieve thuiszorgequipes begeleiden hun patiënten amper twee weken voor ze overlijden. Twee weken!
Eerder worden ze niet gevraagd. En dan behoort België tot de wereldtop van de palliatieve zorg. Een veel gehoorde reden is dat ‘palliatief’ voor velen, inclusief artsen en andere zorgverleners, gelijk is aan ‘terminaal’ en dus aan ‘doodgaan’.
Aangezien niemand dat wil, wordt de palliatieve zorg te laat of zelfs nooit ingeroepen.
Met schrijnende toestanden en vermijdbare ellende als gevolg. Terwijl palliatieve zorg juist gericht is op leven, op het verbeteren van de levenskwaliteit. Weliswaar bij mensen die ongeneeslijk zijn, wat echter zeker niet belet dat ze nog jaren kunnen leven.
We moeten trouwens af van de reflex om iedereen per se te willen ‘genezen’.
Laat mensen zelf beslissen in hoeverre levensverlenging al dan niet primeert op levenskwaliteit.
Uit studies blijkt dat de meeste mensen met een chronische, ernstige levensbedreigende aandoening levenskwaliteit boven levenskwantiteit verkiezen.
Heeft de weerstand tegen euthanasie en tegen palliatieve zorg te maken met een hopelijk goedbedoeld paternalisme maar zonder respect voor de autonomie en zelfbeschikking van mensen?
Geen enkele beslissing die door een ongeneeslijke zieke, na goed geïnformeerd te zijn, wordt genomen is beter dan een andere.
Burgers kunnen slechts goed beslissen en kiezen wanneer ze over alle mogelijke opties met hun voor- en nadelen worden ingelicht.
Conclusie: geef de regie terug aan de burger.
En respect voor de eigen regie geldt niet alleen voor het levenseinde, maar voor de hele levensloop.
Er is nog werk aan de winkel.
Meer info:
Burgers kunnen slechts goed beslissen en kiezen wanneer ze over alle mogelijke opties met hun voor- en nadelen werden ingelicht. Juist hiervoor werd het LevensEinde InformatieForum (LEIF) opgericht. Kunnen beschikken over objectieve, transparante informatie en achting krijgen voor de eigen keuzes is immers een elementair mensen- en patiëntenrecht.
Redactie ‘Het pleidooi’: Bert Goossens en Joke Goovaerts
Productie en regie: Joke Goovaerts
Grafiek video: Nathalie Devillers
Montage video: Pieter-Jan Segers
Opname video: AV services VUB
© deMens.nu
Kijk ook naar De Inzichten met Wim Distelmans op VRT NU
Lees ook hier over het nieuwe boek van Wim Distelmans Het levenseinde in eigen regie: 20 jaar wet euthanasie, palliatieve zorg en patiëntenrechten.
