Nieuws

Sinds jaar en dag zijn vrijzinnig humanistische consulenten, werkzaam in de huizenvandeMens van deMens.nu en de verzorgingssector (ziekenhuizen en woon- en zorgcentra) actief in de palliatieve zorg, en dit binnen de verschillende modellen. Bij hun job staat de existentiële nood (existentiële / spirituele zorg) van de patiënt centraal en gaan ze in op de zingevingsvragen van de patiënt.

Met verwondering vernemen we dan in De Morgen van 27 juni dat binnen de palliatieve zorg ?te veel uitgegaan wordt van het aanbod, te weinig van vragen en overtuigingen van de patiënt en dat op het einde de roep om spiritualiteit vaak onbeantwoord blijft?. Nochtans benadrukte men in het verleden binnen de palliatieve zorg steeds het belang van de ‘spirituele pijn’. Zorgen voor een optimale levenseindezorg vraagt deskundigheid en een passende attitude, en dit bij het nemen van alle beslissingen. Euthanasie kan niet herleid worden tot het regelen van de administratieve voorwaarden voor de uitvoering ervan. De toepassing van euthanasie legt net juist de nadruk op het herhaaldelijk peilen wat de wensen van de patiënt zijn.

Het zogenaamde euthanasiedebat moet dan ook niet palliatief zorgdebat heten, maar waardig levenseindedebat tout court. We zitten met een veelheid van mogelijke medische beslissingen bij het levenseinde en palliatieve zorg en euthanasie vormen er maar een deel van.

Gelukkig werd niet tot nu gewacht om initiatieven te nemen rond vorming van hulpverleners die betrokken zijn bij de problematiek van het levenseinde.

Sinds jaren wordt aan de Vrije Universiteit Brussel een cursus palliatieve zorg gedoceerd aan de geneesheren in opleiding.

De LEIF(LevensEinde InformatieForum)opleiding voor artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners hecht dan ook veel belang aan de communicatie met de patiënt. Hierbij wordt ook voorzien in de mogelijkheid van intervisie en collegiale consultatie voor zorgverleners aangaande het levenseinde.

De Leerstoel ‘Waardig Levenseinde’ van deMens.nu aan de Vrije Universiteit Brussel is de eerste die alle opties bij het levenseinde (zorg en beslissingen) gelijkwaardig beschouwt. Praktisch humanisme betekent immers respect voor de keuzes van (zieke) mensen ongeacht hun levensbeschouwing, kleur, taal, culturele waarden, afkomst, sociale status, seksuele geaardheid, intellectuele capaciteiten, materieel vermogen. De leerstoel wil mee ijveren naar optimaal respect voor de mensen/patiëntenrechten van ernstige, ongeneeslijke zieken, niet alleen bij hun levenseinde, maar gedurende gans hun ziekteverloop. Daarom richt de leerstoel zich op maatschappelijk dienstbetoon (o.a. door informatieverstrekking en te fungeren als signaalfunctie), op optimalisatie van de (palliatieve) zorg, op vorming (zowel inhoudelijk als met nadruk op de attitude-verandering) en met ook aandacht voor wetenschappelijk onderzoek.

Palliatieve zorg is een aanbod dat iedere zieke, terminale patiënt zou moeten krijgen. De patiënt zelf beslist om er al dan niet op in te gaan. Patiënten hebben recht op begeleiding van niet-paternalistische zorgverleners, die de patiënten begeleiden, maar niet beslissen in hun plaats.

Sylvain Peeters, voorzitter deMens.nu (koepel van de vrijzinnig humanistische verenigingen in Vlaanderen en Brussel)
Prof. dr. Wim Distelmans, titularis leerstoel Waardig Levenseinde van deMens.nu aan de VUB
www.deMens.nu
www.leif.be