Nieuws

Opgelet! Dit is een gearchiveerd bericht. Het is mogelijk dat er belangrijke afbeeldingen, links en/of video’s ontbreken.

Bericht verschenen op VRT NWS

Opnieuw staat de neutraliteit van de overheid ter discussie nadat een foto is opgedoken van een Vlaamse ambtenaar die een hoofddoek draagt. De foto is afkomstig van een diversiteitscampagne van de Vlaamse overheid en vertelt het verhaal van een medewerkster van de VDAB. Zij prijst haar werkgever omdat ze de vrijheid heeft om een hoofddoek te dragen: ?Met of zonder hoofddoek. Mijn werk goed doen, daar gaat het om.? Die diversiteitscampagne loopt als sinds de lente maar krijgt nu pas aandacht omdat het bewuste beeld ook op het Twitteraccount van de Vlaamse overheid werd gebruikt voor het promoten van een vacature. Dat oogstte veel kritiek. Twitteraars vroegen zich af of de Vlaamse overheid niet haar neutraliteitsplicht schond? Het Minderhedenforum, officiële partner van de diversiteitscampagne, meent alvast van niet. Volgens de directeur Landry Mawungu is er bij de Vlaams overheid ?geen algemeen hoofdoekverbod? en toont het beeld een ?overheid die openstaat voor diversiteit. Neutraliteit moet draaien om de kwaliteit van de dienstverlening, niet om het uiterlijk van de dienstverlener.? Religieuze symbolen Ondertussen werd de tweet verwijderd. Volgens het kabinet van de bevoegde minister Liesbeth Homans (N-VA) creëerde het campagnebeeld een fout verwachtingspatroon. ?Het wekt de indruk dat iedereen bij de Vlaamse overheid altijd en in elke functie religieuze symbolen mag dragen en dat is niet het geval. De overheid moet neutraal zijn en als neutraal ervaren worden.” Die visie sluit aan bij het Vlaamse regeerakkoord waarin verder wordt verduidelijkt dat ?de leidend ambtenaren ervoor zorgen dat vooral de ambtenaren die in contact staan met het publiek, aan deze vereiste beantwoorden.? Gelet op het bovenstaande is het misschien toch niet zo vreemd dat over dit onderwerp zo tegenstrijdig werd gecommuniceerd. Door de eindverantwoordelijkheid bij de leidende ambtenaren te leggen en het dragen van levensbeschouwelijke symbolen niet uitdrukkelijk te verbieden, creëert de Vlaamse overheid zelf ruimte voor interpretatie die voor politieke doeleinden kan worden misbruikt. Het neutraliteitsthema is al langer een heet politiek hangijzer dat heel regelmatig de gemoederen verhit en waarop partijen zich, niet zelden ten koste van de sociale cohesie, naarstig profileren. Levensbeschouwelijke tekens worden bij de overheid verboden omdat ze de vrijheid van de burger kunnen beperken of de dienstverlening in een slecht daglicht kunnen plaatsen. Die profileringsdrang tekent het politieke bedrijf maar is in het licht van het maatschappelijke belang betreurenswaardig. Levensbeschouwelijke tekens worden bij de overheid verboden omdat ze de vrijheid van de burger kunnen beperken of de dienstverlening in een slecht daglicht kunnen plaatsen. Deze zaken zijn van het grootste belang voor het vertrouwen in de overheid en voor het stimuleren van loyaal burgerschap. De overheid weert keppeltjes bij ambtenaren, niet omdat ze van mening is dat uitingen van onderdanigheid jegens een Goddelijk gezag onjuist zijn of het oneens is met de kolonisatiepolitiek van Israël, maar wel omdat ze wenst dat de Belg van Palestijnse afkomst bij verbouwingswerken een vergunning aanvraagt. Ze weert bij bemiddelingsambtenaren T-shirts met een Mohammedcartoon, niet omdat ze godsdienstkritiek afkeurt of van mening is dat Mohammed een vredestichter was, maar wel omdat de hardhorige moslim zou aanvaarden dat de koranrecitaties waar hij naar luistert, storend zijn voor de nachtrust van de baby van de onderburen. Valt het de lezer op dat deze discussie niet mag worden verengd tot de hoofddoek? In tegenstelling tot wat de slogan van de diversiteitscampagne zegt, is het voor een ambtenaar onvoldoende om alleen maar ?goed zijn werk te doen.? Overheidsneutraliteit eindigt dus niet bij de geboden dienstverlening. Ook het uiterlijke voorkomen van de ambtenaar is van belang. Die mag niet van die aard zijn dat ze een schijn van partijdigheid creëert. De diversiteitscampagne van de Vlaamse overheid gaat dan ook volledig voorbij aan de eigen deontologische code die vervat zit in het Vlaams Personeelsstatuut. Daar staat uitdrukkelijk gestipuleerd dat personeelsleden van de Vlaamse overheid het volgende in acht moeten nemen: “op ieder moment hun objectiviteit bewaren; steeds hun functie op een onbevangen en neutrale wijze uitoefenen; ervoor zorgen dat ze in de omgang met interne en externe klanten geen persoonlijke voorkeuren laten meespelen; ernaar streven om elke schijn van partijdigheid te voorkomen.” Wie een beetje levensbeschouwelijk geletterd is zal begrijpen dat deze vereisten niet verenigbaar zijn met het dragen van levensbeschouwelijke symbolen. Is het werkelijk noodzakelijk dat de maatschappelijke controverse over dit onderwerp verder wordt opgepookt of mogen we erop vertrouwen dat politici voldoende begaan zijn met het algemene belang om ondubbelzinnig het neutraliteitsprincipe te verdedigen? Jurgen Slembrouck Jurgen Slembrouck werkt bij de Vrijzinnige dienst ? Universiteit Antwerpen. Contact Stadscampus Venusstraat 35 S.Ve35.A13 2000 Antwerpen België Tel. 032654524 jurgen.slembrouck@uantwerpen.be Opnieuw staat de neutraliteit van de overheid ter discussie nadat een foto is opgedoken van een Vlaamse ambtenaar die een hoofddoek draagt. De foto is afkomstig van een diversiteitscampagne van de Vlaamse overheid en vertelt het verhaal van een medewerkster van de VDAB. Zij prijst haar werkgever omdat ze de vrijheid heeft om een hoofddoek te dragen: ?Met of zonder hoofddoek. Mijn werk goed doen, daar gaat het om.? Die diversiteitscampagne loopt als sinds de lente maar krijgt nu pas aandacht omdat het bewuste beeld ook op het Twitteraccount van de Vlaamse overheid werd gebruikt voor het promoten van een vacature. Dat oogstte veel kritiek. Twitteraars vroegen zich af of de Vlaamse overheid niet haar neutraliteitsplicht schond? Het Minderhedenforum, officiële partner van de diversiteitscampagne, meent alvast van niet. Volgens de directeur Landry Mawungu is er bij de Vlaams overheid ?geen algemeen hoofdoekverbod? en toont het beeld een ?overheid die openstaat voor diversiteit. Neutraliteit moet draaien om de kwaliteit van de dienstverlening, niet om het uiterlijk van de dienstverlener.? Religieuze symbolenOndertussen werd de tweet verwijderd. Volgens het kabinet van de bevoegde minister Liesbeth Homans (N-VA) creëerde het campagnebeeld een fout verwachtingspatroon. ?Het wekt de indruk dat iedereen bij de Vlaamse overheid altijd en in elke functie religieuze symbolen mag dragen en dat is niet het geval. De overheid moet neutraal zijn en als neutraal ervaren worden.” Die visie sluit aan bij het Vlaamse regeerakkoord waarin verder wordt verduidelijkt dat ?de leidend ambtenaren ervoor zorgen dat vooral de ambtenaren die in contact staan met het publiek, aan deze vereiste beantwoorden.? Gelet op het bovenstaande is het misschien toch niet zo vreemd dat over dit onderwerp zo tegenstrijdig werd gecommuniceerd. Door de eindverantwoordelijkheid bij de leidende ambtenaren te leggen en het dragen van levensbeschouwelijke symbolen niet uitdrukkelijk te verbieden, creëert de Vlaamse overheid zelf ruimte voor interpretatie die voor politieke doeleinden kan worden misbruikt. Het neutraliteitsthema is al langer een heet politiek hangijzer dat heel regelmatig de gemoederen verhit en waarop partijen zich, niet zelden ten koste van de sociale cohesie, naarstig profileren. Levensbeschouwelijke tekens worden bij de overheid verboden omdat ze de vrijheid van de burger kunnen beperken of de dienstverlening in een slecht daglicht kunnen plaatsen. Die profileringsdrang tekent het politieke bedrijf maar is in het licht van het maatschappelijke belang betreurenswaardig. Levensbeschouwelijke tekens worden bij de overheid verboden omdat ze de vrijheid van de burger kunnen beperken of de dienstverlening in een slecht daglicht kunnen plaatsen. Deze zaken zijn van het grootste belang voor het vertrouwen in de overheid en voor het stimuleren van loyaal burgerschap. De overheid weert keppeltjes bij ambtenaren, niet omdat ze van mening is dat uitingen van onderdanigheid jegens een Goddelijk gezag onjuist zijn of het oneens is met de kolonisatiepolitiek van Israël, maar wel omdat ze wenst dat de Belg van Palestijnse afkomst bij verbouwingswerken een vergunning aanvraagt. Ze weert bij bemiddelingsambtenaren T-shirts met een Mohammedcartoon, niet omdat ze godsdienstkritiek afkeurt of van mening is dat Mohammed een vredestichter was, maar wel omdat de hardhorige moslim zou aanvaarden dat de koranrecitaties waar hij naar luistert, storend zijn voor de nachtrust van de baby van de onderburen. Valt het de lezer op dat deze discussie niet mag worden verengd tot de hoofddoek? In tegenstelling tot wat de slogan van de diversiteitscampagne zegt, is het voor een ambtenaar onvoldoende om alleen maar ?goed zijn werk te doen.? Overheidsneutraliteit eindigt dus niet bij de geboden dienstverlening. Ook het uiterlijke voorkomen van de ambtenaar is van belang. Die mag niet van die aard zijn dat ze een schijn van partijdigheid creëert. De diversiteitscampagne van de Vlaamse overheid gaat dan ook volledig voorbij aan de eigen deontologische code die vervat zit in het Vlaams Personeelsstatuut. Daar staat uitdrukkelijk gestipuleerd dat personeelsleden van de Vlaamse overheid het volgende in acht moeten nemen: “op ieder moment hun objectiviteit bewaren; steeds hun functie op een onbevangen en neutrale wijze uitoefenen; ervoor zorgen dat ze in de omgang met interne en externe klanten geen persoonlijke voorkeuren laten meespelen; ernaar streven om elke schijn van partijdigheid te voorkomen.” Wie een beetje levensbeschouwelijk geletterd is zal begrijpen dat deze vereisten niet verenigbaar zijn met het dragen van levensbeschouwelijke symbolen. Is het werkelijk noodzakelijk dat de maatschappelijke controverse over dit onderwerp verder wordt opgepookt of mogen we erop vertrouwen dat politici voldoende begaan zijn met het algemene belang om ondubbelzinnig het neutraliteitsprincipe te verdedigen? Jurgen Slembrouck Jurgen Slembrouck werkt bij de Vrijzinnige dienst ? Universiteit Antwerpen. Contact Stadscampus Venusstraat 35 S.Ve35.A13 2000 Antwerpen België Tel. 032654524 jurgen.slembrouck@uantwerpen.be