Nieuws

In het Bangladesh van Saikat circuleert een dodenlijst met 84 bloggers die kritisch zijn op religie. Ook Saikat staat erop. ‘Toen mijn naam en pseudoniem in een persconferentie werden onthuld, ben ik dezelfde dag gevlucht.’

Lees verder onder de video

Waarom ben je gevlucht?

‘Sinds 2010 blogde ik kritisch en satirisch over religie in Bangladesh, er ontstond toen een hele scene van jonge critici. We zagen dat ons land achterop raakte in de wereld door religie. We vonden het een belangrijke beperking voor de vrijheid van mensen en de ontwikkeling van het land. Ik begon met korte, een beetje puberale Facebook-berichtjes. Later werd ik serieuzer met lange verhalen over de rol van religie in de wereld. Op mijn hoogtepunt had ik tienduizenden lezers. In 2013 sloeg de stemming om. Een kritische auteur werd vermoord en er verscheen een dodenlijst van een radicale islamitische organisatie met nog eens 85 bloggers, waar ik óók op stond. Op een dag merkte mijn moeder dat er iemand met een baard in ons huis zat te gluren, terwijl ik aan het studeren was. We hebben die man naar een kant van het huis gelokt, door hem de lichten in de kamers te laten volgen. Ik ben intussen het huis uit geglipt. De politie hielp eerst goed met grondig onderzoek. Vervolgens werd een heel knullige fout gemaakt. Er kwam een persconferentie op televisie waarin ze zichzelf op de borst klopte dat ze mij beschermde. Mijn naam werd genoemd, mijn pseudoniem. Nog net niet mijn adres. Ik ben diezelfde dag naar Nepal gereisd, waar later nog veel meer bloggers terechtkwamen.’

Hoe is het leven voor een ongelovige in Bangladesh?

‘Moeilijk, moeilijk. Tot 2013 had Bangladesh nog enigszins seculiere trekken en was er wel wat mogelijk. Maar daarna begonnen politici religie te gebruiken om stemmen te trekken van de overwegend islamitische bevolking. In dat jaar moest ik al vluchten omdat de politie me wilde arresteren voor godslastering. Ik ben toen tijdelijk gevlucht naar India, door illegaal een grensovergang over te steken waar ze met scherp schieten. De eerste tijd in Kolkata heb ik als een “slumdog” door de straten gezworven. Later dat jaar leek het wat stabieler te zijn in Bangladesh en kon ik terugkomen. Ik startte ook weer met bloggen. Aan het einde van dat jaar werd de eerste blogger vermoord en ging het echt mis. De sfeer verhardde. Er kwam een celstraf van 14 jaar te staan op bloggen over religie. Als je nu in een winkel zou zeggen dat je een ongelovige bent, word je in elkaar geslagen. Het is nog net niet zo als in Afghanistan, waar ze je in brand steken. Maar het gaat steeds meer die kant uit. Veel bloggers op de lijst van 85 zijn vermoord en de rest is nu verspreid over heel de wereld. Ik heb vier keer moeten vluchten en heb mijn familie al twee jaar niet meer gezien. Ik heb een goede baan opgegeven en vier jaar van mijn leven. Ik voel me getraumatiseerd.’

Waarom koos je dan toch voor dat leven?

‘Vroeger was ik ook blind voor religie, ik ben opgegroeid als boeddhist. Toch kwamen er wel spontaan vragen bij me op die me aan het denken zetten. Waarom komen alle profeten uit het Midden-Oosten en niet uit Australië, of Amerika? Toen ik me daarin verdiepte, kwam ik bij bronnen over evolutie, over de verspreiding van mensen over de aarde, over de oerknal. De religies hadden daar geen echt antwoord op en leefden nog steeds in een waarheid van duizenden jaren geleden. De staat verbood alles wat het land verder kon ontwikkelen. Ik hou van mijn land. En ik zie dat de creativiteit van mensen wordt vernietigd. Er is veel verboden. Het onderwijs draait alleen maar om religie. Een van mijn eerste blogs ging daarover: dat je in Bangladesh niet kunt studeren als je geen geloof aanhangt.’

Wat kunnen we doen om mensen zoals jij te helpen?

‘Bangladesh verschilt van andere streng gelovige landen door de honger naar technologie. Jongeren zijn vergroeid met internet, met smartphones, met computers. Ze zijn leergierig en ontwikkelen zich snel. Wat we nodig hebben, zijn investeringen. In echt onderwijs, in werk. Maar we zien nu dat die investeringen worden gedaan door andere landen met religieuze motieven. In de laatste 50 jaar zijn er 50.000 moskeeën gebouwd in Bangladesh met geld van Saudi-Arabië. Hier in Amsterdam vind je op elke straathoek een basisschool. In Bangladesh staat elke honderd meter een moskee. Dat maakt het verschil.’

Steun Vrijdenkers in Gevaar

Saikat, Morid en Ali moesten als vrijdenkers vrezen voor hun leven in Bangladesh, Afganistan en Syrië. Omdat ze kritische blogs schreven over religie of gewoon niet geloven in een God. Help humanisten, atheïsten en agnosten geloof te houden in hun vrijheid. Steun het fonds Vrijdenkers in Gevaar via www.whatsmycrime.nu

Een campagne van het Nederlandse Humanistisch Verbond, in samenwerking met deMens.nu