Nieuws

Ondertekend door Freddy Mortier

Het is gemakkelijker een oordeel uit te spreken over de verkiezingsuitslag dan die te begrijpen. Toch is dat aan de orde na de Vlaamse verkiezingsuitslag. Zesentwintig mei 2019 is, wat de vrijzinnig humanistische gemeenschap betreft, een achteruitgang. Wij applaudisseren niet voor versnippering en polarisatie.

De vraag dringt zich wel op waarom nagenoeg 1 op 5 stemgerechtigde burgers in Vlaanderen zich heeft uitgesproken voor een rechts extremistische partij. Daar moet bij worden stilgestaan, uit respect voor die burgers én voor ons besluitvormingsproces. Je kan geen lippendienst bewijzen aan vrije meningsuiting en democratie om over te gaan tot de orde van de dag als de uitkomst moeilijk is en de bestuursmogelijkheden nauwelijks ontwarbaar.

Toen deMens.nu haar memorandum voor de lokale verkiezingen van oktober 2018 voorstelde, voelden we al aan dat de kloof tussen burger en politiek in ons land stilaan een canyon is.

Daar en dan vroegen we immers alle partijen om dichter bij de burger te gaan staan. Hem of haar te bevragen over en te betrekken bij het beleid.

De uitslag van die lokale verkiezingen was de kanarie in de koolmijn. Serieuze problemen zouden volgen. Je kan er niet omheen dat steeds meer mensen zich in de steek gelaten voelen door de klassieke politieke stromingen en recepten, en kampen met angst voor evoluties waar ze weinig grip op lijken te hebben – welk bolletje ze ook kleuren.

• Globalisering is niet een kosmopolitisch feest van toenemende jobs, welvaart, wereldburgerschap en geopolitieke stabiliteit geworden. Kosten en baten worden ongelijkmatig en niet transparant verdeeld over landen en mensen.
• Europa ligt geklemd tussen het steeds minder subtiele spierballengerol van Amerika en China en is geen mondiale leider.
• In West en Oost is een conservatief en vaak religieus geïnspireerd reveil aan de gang. Vreemd genoeg wordt de oosterse variant hier aangevoeld als een bedreiging van verworven individuele vrijheden en van “onze manier van leven” en de westerse variant als een verdedigingswal daartegen. Terwijl ze allebei absoluut de klok willen terugdraaien.
• Migratiestromen en global warming lijken uitdagingen die too big to handle Waarom wordt dan van ons gevraagd de biefstuk af te zweren, de open haard te doven, dichter bij elkaar te gaan wonen en de auto op te geven?
• Dichter bij huis lijkt ondanks de opverende arbeidsmarkt de armoede een niet te ontlopen lot en een doodlopend straatje voor duizenden mensen.
• Er zijn ook wachtlijsten in de gezondheidszorg; de geestelijke zorg is een zwak broertje en ouderenzorg is steeds minder én betaalbaar én kwaliteitsvol.
• Van de overheid wordt verwacht dat zij ook nagenoeg alle misdaden kan voorkomen.

Het volstaat ons memorandum erbij te nemen, om te zien dat ook wij als middenveldorganisatie veel van die bekommernissen hebben geuit. Alleen gaat politiek om meer dan de juiste analyse maken. Het gaat ook om de zoektocht naar consensus over de voorgestelde oplossingen. Daar begint het meningsverschil, en dus ook het gesprek.

In die geest openen wij graag het gesprek. We hopen dat de stem van de ontgoochelde Vlaamse burger voor radicale verandering geen spreekwoordelijke kat in de  zak zal blijken te zijn. De standpunten van Vlaams Belang bevatten heel wat contradicties. Je kunt die dus ook niet in de praktijk brengen:

• kiezen voor een open economie en een Europese vrijhandelszone is niet te verzoenen met paal en perk stellen aan het vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal.
• diversiteit zou een schaamlapje zijn voor de linkse agenda, maar tegelijk is men “trots op het lappendeken van schitterende volkeren en culturen” dat Europa is. Wat is het nu?
• ongelijkheid bestrijden door de erfbelasting af te schaffen klopt niet. Zij is een krachtig herverdelingsmiddel dat de erfelijkheid van rijkdom en armoede tempert. Wie wordt hier beter van, de gegoede of de arme?
• Vlaams Belang wil je burgerlijke vrijheden in ere herstellen – o.a. het recht om niet te verhuren aan vreemdelingen. Maar diezelfde partij wil ook je nachtwinkel dicht. Want daar koop je toch alleen maar alcohol en sigaretten. Is de vrijheid deelbaar?
• De ondermijning van onze sociale zekerheid en de onzekerheid over uw pensioen is te wijten aan de “Belgische ziekte”, transfers naar Wallonië, een te groot overheidsapparaat, enz. Maar de wachtlijsten in de zorg en de kansarmoede zijn al jarenlang Vlaamse bevoegdheden. Hoe rijmt men dat?
• Migratie heeft deze verkiezingen gekleurd, onder meer door een angst voor de islam. Maar veel van die mensen zijn net zélf op de vlucht voor religieus geweld. Bovendien staat het Vlaams Belang zélf niet bekend om zijn progressieve houding ten opzichte van gendergelijkheid, seksuele geaardheid en ethische rechten. Wat is het dan?

Dat zijn slechts enkele van de vragen die wij ons stellen naar aanleiding van het signaal van de kiezer, en het politieke programma dat hij of zij met dat signaal kracht heeft bijgezet. Laat het het begin zijn van een fair, grondig en – dat is de voornaamste les van zwarte zondag bis – broodnodig debat.

Wijzelf zullen onze rol opnemen als medefacilitator van dat gesprek. Door die vragen op te werpen, maar evenzeer door onze verenigingen en ontmoetingsplaatsen open te stellen voor debatten.

Wij blijven ook onze rol als vaandeldrager van het vrijzinnig humanisme opnemen, ferventer dan ooit zelfs. Dat betekent dat wij onverkort achter de analyses en voorstellen in ons verkiezings- memorandum blijven staan. Ja, er is een weg naar een warme, inclusieve en zorgzame samenleving waar iedereen de vrijheid heeft het eigen leven in te richten.

Aan elke partij die uiteindelijk de moed heeft om beleidsverantwoordelijkheid op te nemen in dit politieke klimaat, reiken wij uitdrukkelijk de hand om de gesprekslijnen met de vrijzinnig humanistische gemeenschap open te houden. Want waar het praten stopt, begint het dovemansgesprek. Dat is meestal een stilte voor de storm.

Freddy Mortier

Voorzitter deMens.nu