Lijf-elijk anders

8 juli 2022 / Magazine/Van de bovenste plank

Artikel verschenen in deMens.nu Magazine jg11 nr3. Lees hier meer recensies.

Hilde Vandervelde

Seksualiteit en intimiteit zijn basisbehoeften van de mens, en toch blijven er tal van taboes rond bestaan. In Lijf-elijk anders wil fotografe en cultuurwetenschapper Hilde Braet er alvast één doorbreken, het taboe over seksualiteit bij vrouwen met een beperking. Ze doet dat op haar unieke manier, aan de hand van een portrettenreeks met getuigenissen van veertien modellen, aangevuld met theoretische reflecties uit verschillende disciplines. Ook de manier waarop de foto’s tot stand zijn gekomen, wordt omstandig toegelicht.

Voor Braet is iedere fotoshoot een samenwerking, een wisselwerking tussen model en fotograaf. Aan elke fotosessie ging een interview met het model vooraf. Een gesprek over de seksuele beleving van de te portretteren vrouw, over haar seksuele ervaringen en haar beperking in relatie tot haar seksualiteit. Daarna volgde de fotoshoot in de studio.

Van iedere vrouw werden twee reeksen foto’s gemaakt. Bij de eerste shoot dirigeerde Braet het beeld, altijd in overleg met het model. Bij de tweede shoot maakte het model een zelfportret: Braet zorgde voor de kadrering en scherpstelling, gaf het model de draadontspanner in handen, liet de vrouw alleen in de studio en liet haar beslissen wanneer en hoe vaak er werd afgedrukt. Uit beide reeksen kozen fotograaf en model samen de beelden voor het boek. Ook de getuigenissen van de vrouwen zijn met hun instemming geselecteerd.

Door de vrouwen in beeld te brengen en door hen te laten getuigen, willen de fotograaf en de modellen seksualiteit bij vrouwen met een beperking bespreekbaar en aanvaardbaar maken, en meewerken aan het doorbreken van het taboe. De geportretteerde vrouwen bepaalden zelf hoe ze in beeld kwamen: ze keken naar zichzelf door de lens en wij, de lezer of toeschouwer, kijken via de foto’s door hun ogen naar hen. Elke foto is als het ware een statement om zich niet te laten wegdrukken, zich niet te verbergen.

Het boek sluit af met een essay. In Seksualiteit bij vrouwen met een beperking: een ‘vergeten’ groep? kaart Braet de dubbele seksuele standaard aan en pleit ze voor openheid over sekswerk en seksuele dienstverlening. Haar werk is een pleidooi om als intieme burger vrijheid in verbondenheid te beleven. En op die manier is Lijf-elijk anders veel meer dan alleen een fotoboek.

Over de auteur

Na haar opleiding in de tropische en subtropische landbouw besloot Hilde Braet ontwikkelingshelper te worden. Ze wilde een bijdrage leveren aan de verbetering van de wereld. Maar haar leven nam een andere wending en ze ging fotografie studeren. Sindsdien is fotografie de rode draad in haar leven. Om het medium verder uit te diepen, studeerde ze later ook cultuurwetenschappen met de optie visuele cultuur.

Met haar intieme, gevoelige en krachtige portretten drukt ze haar eigen stempel op de portretfotografie. Ook haar engagement is altijd aanwezig in haar werk. Ze gebruikt fotografie om mensen weerbaarder en gelukkiger te maken. Ze focust op menselijke kwetsbaarheid en identiteit, en exploreert hoe beeldcultuur kan bijdragen aan ontmoeting, zelfexpressie en inclusie. Ze onderzoekt en benut de mogelijkheden van het medium fotografie als motor van emancipatorische processen, zowel van mensen als van de samenleving.

Lijf-elijk anders van Hilde Braet is een uitgave van het Humanistisch Verbond Brussels Hoofdstedelijk Gewest en uitgeverij Academic & Scientific Publishers, gerealiseerd met de steun van de Instelling Morele Dienstverlening Brussel.