Nieuws

Interview met Lauranne Van den Heede

Artikel verschenen in deMens.nu Magazine jg12 nr2. Lees hier meer artikels uit de reeks ‘Jong.nu’.

Lauranne Van den Heede is 28 jaar, woont in Schaarbeek en is documentairemaker. Haar passie voor beeldende kunsten en haar interesse in maatschappelijk geëngageerde thema’s vloeien samen in haar films en werk. Sinds een jaar werkt ze als impactproducent bij Blue Bird Docs, een non-profitorganisatie die er samen met Clin d’œil films, een productiehuis voor documentaires, naar streeft om mensenrechten te promoten en te ondersteunen.

Joke Goovaerts

In 2018 behaalde je een masterdiploma in de richting Regie-Documentaire aan het RITCS en intussen heb je twee korte documentaires geregisseerd?

Lauranne Van den Heede: Dat klopt, Een redelijk leven en Radio Felix. De kinderdocumentaire Radio Felix handelt over de leefwereld van een jongen met ASS, wat staat voor autismespectrumstoornis. Hij is presentator van zijn eigen radioprogramma. Dat programma bestaat niet echt, maar in zijn hoofd vertaalt Felix zijn emoties en gebeurtenissen van de dag in dat radioprogramma en probeert hij zo de wereld te begrijpen. Het idee is ontstaan omdat ik tijdens mijn schoolleven diverse malen met autisme in contact ben gekomen. Ik begreep niet waarom mijn klasgenoot plots zo kwaad werd en met pennen begon te gooien, of andere noden had. Mijn empathie schoot tekort en daarom wilde ik kinderen een inkijk in het hoofd van een jongen met ASS geven.

Kan je de film nog ergens bekijken?

Van den Heede: Ja, hij staat op VRT MAX, in de reeks Ket & Doc. De andere film, Een redelijk leven, vertelt het verhaal van Marc Didden, regisseur, schrijver en journalist. Hij gaat over zijn werk en leven, maar ook over de reflectie van tijd. Didden blikt terug op zijn leven via de passanten die hij op straat ziet. In elk van die voorbijgangers herkent hij een deel van zijn leven en uiteindelijk beseft hij dat hij ook een passant in het leven is. (lees verder onder de foto)

Denk je dat het medium documentaire impact heeft, dat je daarmee de wereld kan veranderen? Is dat jouw engagement?

Van den Heede: Niet alle documentaires, Een redelijk leven bijvoorbeeld, lenen zich tot impactproducties. En dat hoeft ook niet. Maar mijn werk als impactproducer bij Blue Bird Docs is zeer geëngageerd. We proberen enerzijds met verhalen de juiste doelgroepen te bereiken en anderzijds via doelgerichte acties de maatschappelijke impact van de films te vergroten.

Via allerlei activiteiten, waarvoor we zowel met het middenveld als met professionelen uit de filmsector samenwerken, zorgen we ervoor dat het verhaal van een film, serie of documentaire na de klassieke distributie verdergaat. We ontwikkelen doelgerichte acties, afhankelijk van de film, het verhaal en de noden, om de problematiek die in de film aangekaart wordt effectief aan te pakken. Documentaires brengen het publiek in een andere wereld en wekken empathie, begrip of bewustwording op.

Het gaat om verhalen over het leven van echte mensen en juist daarom heeft een documentaire het vermogen om mensen aan te zetten tot betrokkenheid. Je kan een gevoelige snaar bij de kijker raken en die emotie in actie omzetten. Met sommige documentaires kan je echt dingen aanklagen en zeggen: kijk, dat is de situatie en zo kan het niet langer. Wat ik ook interessant vind aan impactproducties, is de samenwerking met organisaties, contacten en experts uit verschillende sectoren. Wij bieden de film en het verhaal aan en dan bekijken we samen met anderen hoe we de krachten kunnen bundelen om veranderingen in de samenleving teweeg te brengen.

“Krachten bundelen om veranderingen in de samenleving teweeg te brengen”

Zo is er het project Draw for Change!, waarbij ook deMens.nu betrokken is, onder meer voor het uitwerken van een educatief pakket. Kan je dat project even toelichten?

Van den Heede: Draw for Change! is een zesdelige documentaireserie, gecreëerd door Vincent Coen en Guillaume Vandenberghe. In zes episoden bieden cartoonisten een blik op enkele van de meest prangende problemen waarmee vrouwen vandaag de dag wereldwijd te maken hebben. In hun tekeningen belichten ze elk in hun eigen stijl een ander aspect van genderongelijkheid. Behandelde thema’s zijn onder andere huiselijk geweld, vrouwenrechten, femicide, maar ook censuur. Binnen hun werkveld lopen ze immers vaak tegen de rode lijnen van de democratie en de ingeperkte persvrijheid aan. De geportretteerde cartooniste neemt de kijker mee op een reis door haar land, op zoek naar vrouwen die de situaties in haar cartoons in het echt beleven. Met de impactcampagne willen we meer bewustwording rond vrouwenrechten en gendergelijkheid creëren. De serie focust op problematieken wereldwijd, maar is ook een reflectie op onze eigen maatschappij.

Wat houdt de impactcampagne zoal in?

Van den Heede: Eerst en vooral een educatief pakket voor jongeren tussen de veertien en achttien jaar. Het pakket vertrekt van een VR-film, een virtualrealitybeleving waarbij de leerlingen in de huid van Mar Maremoto, de Mexicaanse cartooniste, kruipen. De jongeren beleven de wereld van de cartooniste op een interactieve manier. Ze kunnen mee beslissingen nemen, voorwerpen vastnemen, meelopen op straat … maar ze ondergaan ook de gendergerelateerde beledigingen die Maremoto bijna dagelijks meemaakt. De cartooniste verwerkt tevens het hoge aantal femicides in Mexico in haar tekeningen.

De jongeren worden echt in een andere leefwereld ondergedompeld. Via het lespakket kunnen ze reflecteren over gendergelijkheid, mensenrechten, persvrijheid … om vervolgens een link te leggen naar hun eigen ervaringen met gendergerelateerd geweld of genderongelijkheid in België. Daarnaast komt er ook een tentoonstelling in samenwerking met het Stripmuseum in Brussel en het Cartoonfestival in Knokke-Heist. Verder komen er nog een boek, geschreven door Catherine Vuylsteke, een podcast en vertoningen in bioscopen en gemeenschapscentra. (lees verder onder de foto)

De verschillende episoden spelen zich telkens in een ander land af, in Mexico, Egypte, India … Welke episode is je het meest bijgebleven?

Van den Heede: Ik vind de Mexicaanse episode visueel erg sterk. Mar wordt, door de maatschappij waarin ze leeft, geconfronteerd met femicide en seksueel geweld. Toch heeft zij een ongelooflijke kracht en blijft ze strijden voor de rechten van de vrouw, de queergemeenschap en anderen. Haar tekeningen zijn zeer kleurrijk en speels.

Een ander verhaal waar we tijdens de productie heel nauw betrokken bij waren, is dat van de Russische Victoria Lomasko. We waren de film aan het draaien toen de oorlog in Oekraïne uitbrak. In Rusland werden honderden mensen gearresteerd. Lomasko kon en durfde niet meer tekenen. Ze was in paniek en heeft onze hulp ingeroepen. Via de Franse ambassade, die tijdelijk visa aan kunstenaars en schrijvers in gevaar verleende, hebben we haar samen met de regisseuse, die zwanger was, in allerijl en op het nippertje naar hier kunnen halen. En we hebben hen onderdak kunnen verschaffen. Dat was een spannende, intense en hectische periode. Een muurschildering van Victoria over de oorlog werd onder meer tijdens Difference Day, de dag van de persvrijheid, tentoongesteld.

Wanneer zal het educatief pakket klaar zijn?

We zijn volop bezig met de ontwikkeling van het educatief pakket. Voor de VR-film organiseren we een shoot van 360°-beelden in Mexico. We mikken op de lancering van het pakket in de scholen begin september 2023. (lees verder onder de foto)

Meer weten?

Draw for Change! Meer informatie over de zesdelige documentaireserie van Clin d’œil films vind je hier.

De serie werd geselecteerd voor #canneseries:  https://www.youtube.com/watch?v=uwp-CvHS1ZM

Radio Felix, documentaire van Lauranne Van den Heede kan je bekijken op VRT MAX.