“Ik ben 1 op 6”
Over zwangerschapsverlies
Artikel verschenen in deMens.nu Magazine jg13 nr1. Lees hier meer artikels over ‘het begin van het leven’.
Het begin van het leven is niet altijd rozengeur en maneschijn. Niet elke zwangerschap verloopt vlekkeloos. Op 18 juli 2022 verloor presentatrice Julie Van den Steen haar kindje tijdens de zwangerschap. Ze besloot een podcast te maken over zwanger zijn, over het verlies en het rouwproces. De titel Ik ben 1 op 6 verwijst naar het aantal zwangerschappen dat eindigt met een verlies.
Evelien Vandenbussche
Bespreekbaar maken
Julie Van den Steen deelt niet alleen haar persoonlijke verhaal in de podcast, ze spreekt ook met bekende en onbekende lotgenoten en experts. Ze wil het stille verdriet en de eenzaamheid doorbreken en de vragen uitdiepen waarmee zij en andere vrouwen en mannen na een dergelijk verlies zitten. De podcast is een zoektocht naar antwoorden en maakt zwangerschapsverlies bespreekbaar.
Geen enkele situatie is dezelfde, maar het gevoel en gemis zijn wel vergelijkbaar. Daarom ging Julie met zes verschillende mensen praten die het verlies elk op hun manier ervaren. De podcast bestaat bijgevolg uit zes delen, elk met een eigen verhaal, aangevuld met andere getuigenissen en ervaringen van professionele krachten. (lees verder onder de foto)
Een greep uit de podcast
Actrice en zangeres Tine Embrechts verloor achttien jaar geleden een kindje tijdens haar zwangerschap, nadat ze eerder van haar oudste zoon was bevallen. Ze besefte niet echt wat er gebeurde. Nietsvermoedend ging ze op controle en toen bleek dat de baby was overleden. Terwijl ze enkele dagen daarvoor vertelde dat ze zwanger was, deed zich net het omgekeerde in haar lichaam voor … Haar toenmalige echtgenoot was een Mexicaan en in die cultuur wordt helemaal anders en opener met rouw omgegaan. Intussen heeft Tine vier zonen. Ze heeft hen wel nog niet verteld wat er achttien jaar geleden is gebeurd.
Zanger en tatoeëerder Tijs Vanneste maakte als vader negen keer een zwangerschapsverlies mee. Sinds zijn vierentwintigste droomde hij van kinderen, maar toen hij rond zijn dertigste zijn vrouw leerde kennen, bleek al snel dat hij met verminderde vruchtbaarheid kampte. Hij voelde zich schuldig en verantwoordelijk tegenover zijn partner. Samen hebben ze een fertiliteitstraject van tien jaar doorlopen, met icsi-behandelingen. Praten als koppel is heel belangrijk, maar daarnaast zoekt elke persoon zijn eigen manier om stoom af te blazen. Bij zijn vrouw, die kunstenares is, ging dat via haar werken. Door wat je hebt meegemaakt, beleef je de zwangerschappen intenser en bewuster, aldus nog Vanneste. Ondertussen heeft het koppel twee zoontjes.
Politicus Bart Tommelein is vijf keer papa en zes keer opa. Als vader maakte hij een zwangerschapsverlies in een vroeg stadium mee. Hij verloor ook een kleindochter; ze had een aandoening waarbij de kans op overleven heel miniem was. Zijn dochter nam de moeilijke beslissing om vroegtijdig te bevallen. Intussen heeft ze een gezonde tweeling ter wereld gebracht. Bart vindt dat je verdriet mag hebben en pijn mag tonen. Praten is heel belangrijk, maar niet altijd makkelijk als je heel dicht bij iemand staat. In Oostende, thuishaven van Tommelein, is er voor sterrenkindjes ook plaats in het geboortebos en staat er een kunstwerk op de kinderbegraafplaats. Daarnaast voerde de stad een sterrenregister voor stilgeboren kindjes in, ook voor degenen die niet officieel worden erkend. (lees verder onder de foto)
VTM-sportanker Lies Vandenberghe werd na de geboorte van haar oudste zoontje met twee zwangerschapsverliezen geconfronteerd. De eerste keer moest ze medicatie nemen, de tweede keer was een curettage noodzakelijk. Dat speelde zich ook nog eens in de coronaperiode af. Lies kaart aan dat de aanpak en de inrichting van de zorg in ziekenhuizen beter kan, bijvoorbeeld op het vlak van communicatie, het feit dat iedereen in dezelfde wachtzaal zit … Zij had de neiging om zich op haar werk te storten. Van haar collega’s kreeg ze veel steunbetuigingen. Inmiddels is ze mama van een tweede zoontje. Die zwangerschap heeft ze wel helemaal anders beleefd, de tegenslagen hebben haar als persoon veranderd.
Schrijfster Ellemieke Vermolen was negenendertig weken zwanger, toen men vaststelde dat haar jongste zoontje niet meer leefde … Aanvankelijk ging ze in een soort overlevingsmodus, want er diende een begrafenis geregeld te worden. Ze volgde EMDR-therapie (staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing en wordt toegepast bij mensen die een traumatische ervaring hebben opgedaan, red.) en ze spitste zich toe op haar bezigheden. Ellemieke besloot een boek te schrijven over alles wat ze had meegemaakt. Niet zozeer met het idee om het te publiceren, maar eerder voor zichzelf en haar andere kinderen. Ze is ervan overtuigd dat het lichaam mee rouwt, meditatie was voor haar dan ook een goede uitlaatklep. Het verdriet blijft volgens haar altijd bestaan, maar op een andere manier. Uiteindelijk vind je opnieuw kracht en krijgt het verdriet een plekje. De tijd die daarvoor nodig is, is voor iedereen anders.
Zangeres Kato Callebaut verloor haar kindje na ongeveer zeven weken zwangerschap. Net voor een optreden kreeg ze bloedingen en na controle was het vruchtje verdwenen. Nadien had ze paniekaanvallen voor elk optreden. Daarvoor zocht ze hulp bij een therapeut. Kato heeft een auto-immuunziekte, waardoor ze samen met haar man een ivf-traject diende te doorlopen. Wanneer een eerste plaatsing niet lukte, kon ze dat wel relativeren. Na het nemen van rust en tijd, gaat hun kinderwens in vervulling. Kato is inmiddels bevallen van een dochtertje.
Een huisvandeMens in je buurt
Loopt het leven even niet zoals gehoopt en heb je er behoefte aan om te praten, ook na een zwangerschapsverlies? Dan kan je in een huisvandeMens terecht voor gesprekken. Je kan er ook aankloppen voor een vrijzinnig humanistische afscheidsplechtigheid.
Daarnaast zijn er heel wat huizenvandeMens die Wereldlichtjesdag organiseren, een ingetogen moment van troost en verbinding, ieder jaar op de tweede zondag van december. Dan worden alle overleden kinderen herdacht met tekst, muziek en licht. Je vindt het huisvandeMens overal in Vlaanderen en Brussel in je buurt.
