Solidariteit

Verschillende gemeenten en OCMW’s hebben er de afgelopen jaren voor gekozen om openbare rusthuizen te laten fusioneren in grote zorgbedrijven of hebben deze overgelaten aan vzw’s of commerciële spelers. Het aantal plaatsen in openbare rusthuizen neemt hierdoor jaar na jaar af. Vandaag de dag is nog maar 30,8% van alle plaatsen in woonzorgcentra in handen van
de openbare sector. In 2012 was dit nog 4% meer.

Door deze tendens komt de toegankelijkheid van kwalitatieve residentiële ouderenzorg voor de inwoners van vele gemeenten in het gedrang. Het verblijf in een woonzorgcentrum dat in handen is van een vzw of commerciële instelling kost respectievelijk €103 en €78 per maand meer dan een verblijf in een openbaar woonzorgcentrum.

Dit is een aanzienlijk verschil. Zeker als je weet dat, als we ervan uitgaan dat de ouderen met de laagste inkomens ook in de goedkoopste rusthuizen verblijven, de 50% ouderen met de laagste inkomens €279 tot €197 permaand tekort komen om hun verblijf te betalen.

Geen land kan al het leed van de wereld in zijn eentje aan. Maar hoe je je opstelt tegenover mensen die op de vlucht zijn voor oorlog en ontbering, zegt wel iets over de waarden en normen die je aanhangt. Vluchtelingen vang je dus op een menselijke manier op. Voor erkende vluchtelingen moet integratie van meet af aan een doelstelling zijn.

Erkende vluchtelingen mogen minstens vijf jaar in ons land blijven. Ze hebben nood aan een woning en willen werken om op eigen benen te kunnen staan. Een beperkte kennis van het Nederlands, een dalend aantal lageloonjobs maar ook discriminatie vormen vaak een hindernis.

Gelukkig heeft het gemeentebestuur een aantal sleutels in handen waarmee ze de integratie van deze nieuwe inwoners kan bevorderen. Het is belangrijk om de bevolking te sensibiliseren over het belang van kansen geven aan nieuwkomers. Door zelf een antidiscriminatiebeleid te voeren in het eigen personeelsbeleid, geef je alvast het goede voorbeeld aan de burgers en werkgevers in je gemeente. Ook kan je bij het uitschrijven van gemeentelijke overheidsopdrachten een sociale clausule voorzien die bedrijven verplicht om, als ze een opdracht binnenhalen, een afgesproken aantal kwetsbare personen tewerk te stellen.

Nieuwkomers vinden niet altijd op eigen houtje hun weg naar de verschillende sociale instanties die hen kunnen helpen. Het is daarom belangrijk dat lokale besturen nauw samenwerken met sleutelfiguren en verenigingen binnen de diverse lokale gemeenschappen. Zij hebben vaak
een beter zicht op de sociale noden en kunnen leden doorverwijzen naar de diensten van de gemeente.

Huisvesting is een sociaal grondrecht. Helaas zijn er te weinig sociale woningen in Vlaanderen om aan de reële noden te voldoen. Dit kan je op termijn remediëren door in je ruimtelijke ordening extra ruimte te voorzien voor sociale woningen. Door het grote tekort aan sociale woningen moeten nieuwkomers hun toevlucht zoeken tot de private huurmarkt. De hoge huurprijzen en discriminatie maken het voor nieuwkomers echter aartsmoeilijk om een woning te vinden. Om discriminatie op de private woningmarkt tegen te gaan, kan je een politiereglement uitwerken dat zorgt voor een snel en efficiënt optreden tegen verhuurders die in hun advertentie reeds laten
uitschijnen te willen discrimineren. Ook kan je met praktijktesten eigenaars of immobiliënkantoren die discrimineren opsporen en doorseinen aan officiële meldingsinstanties.

Bijna 1,8 miljoen Belgen lopen een armoederisico op basis van hun inkomen. Een aanzienlijk deel van hen doet vandaag de dag geen beroep op de diensten van het OCMW omdat hier nog steeds een groot stigma op rust. De integratie van het OCMW met de andere lokale diensten biedt
een uitgelezen kans om dit stigma weg te werken en de drempel voor deze mensen te verlagen.

We willen de gemeenten ook vragen om de opdracht van het OCMW niet te herleiden tot enkel en alleen maar de individuele hulpverlening. Naast individuele hulpverlening zoals het toekennen van een leefloon, organiseren OCMW’s nog groepswerkingen. Hierin leren sociaal kwetsbare mensen onder begeleiding van een groepsleider nieuwe vaardigheden. Dit moet hen toelaten om op termijn terug controle te krijgen over hun eigen leven. Armoede los je namelijk niet op door iemand enkel een leefloon te geven. Naast het aanleren van vaardigheden mag ook het belang van het groepsgebeuren niet onderschat worden. Vaak leven sociaal kwetsbare burgers in sociaal isolement. Door aan deze groepswerking deel te nemen, kunnen ze dit doorbreken en wordt hun netwerk versterkt.

• Zorg ervoor dat sociale rechten waarvoor mensen in aanmerking komen, automatisch worden geïmplementeerd. Complexe aanvraagprocedures werken kansarmoede immers nog verder in de hand, ze creëren een kloof tussen de beoogde doelgroep en de vrijgemaakte middelen.
• Onderwijs aanbieden dat kinderen in staat stelt te excelleren en er tegelijk voor zorgt dat niemand uit de boot valt, is een bijzonder belangrijke opdracht. Dat fundamentele debat moet voortdurend worden gevoerd op gewestelijk beleidsniveau. Toch kunnen gemeenten zelf tussentijdse initiatieven nemen door werk te maken van individuele bijscholing van leerlingen en studenten met  leerachterstand.
• Wijkgezondheidscentra verlagen de financiële drempel naar preventieve
  zorg en ziekenzorg.

In een seculiere samenleving is nood aan ontmoetingsruimtes waar dogma’s noch taboes de dienst uitmaken. In tal van steden en gemeenten vervullen de Vrijzinnige Ontmoetingscentra (VOC’s) steeds meer die rol. Vaak gedragen door vrijwilligers van lokale vrijzinnige verenigingen, zijn deze centra plaatsen waar zowel een luisterend oor, bruisende activiteiten als (gemeenschaps)vorming aangeboden worden.

Momenteel zijn deze centra regionaal niet evenredig verspreid en barsten sommige op hun huidige locatie uit hun voegen. Dat komt door het toenemend aantal mensen dat kiest voor activiteiten van de vrijzinnig humanistische gemeenschap en door de kwaliteit van onze morele dienstverlening.
Toch blijft de ondersteuning van deze Vrijzinnige Ontmoetingscentra in veel steden en gemeenten achter. Die ondersteuning hangt, over heel Vlaanderen bekeken, namelijk nog te veel af van historische privileges, en te weinig van de hedendaagse levensbeschouwelijke verhoudingen.

De gemeenten en steden kunnen deze wanverhouding corrigeren door ofwel de komst van een VOC te bepleiten, ofwel de werking van een bestaand VOC te ondersteunen met subsidies voor activiteiten, een tussenkomst in de huur van het gebouw of door het ter beschikking stellen van een gebouw.