Nieuws

In de weekendeditie van deze krant [nvdr. De Morgen van zaterdag 5 januari 2013] verscheen een artikel over een zoon die worstelt met het feit dat zijn moeder voor euthanasie gekozen had, terwijl hij pas na de onomkeerbare feiten hierover geïnformeerd werd. Volgens zijn tweet van die dag verschenen hierover eerder al opiniestukken in de Artsenkrant 2275 en Tertio 673. De publicatie van het emotioneel verhaal in De Morgen kan dus moeilijk nog als een toevallige reportage beschouwd worden.

Dat betrokkene als lesgever verbonden is aan de katholieke hogeschool Leuven maakt het intentionele plaatje compleet. Laat me duidelijk zijn. Het is inderdaad verschrikkelijk dat je moeder niet wil dat je geïnformeerd wordt over haar intenties en daden. Moet je dat toeschrijven aan een gebrek in de euthanasiewetgeving? Eerder aan de manke familiale relaties. Mag je daarom inspraak claimen in het proces, en een informatieplicht ten overstaan van de familie? In nogal wat gevallen is de familie niet de naaste die direct een emotioneel belang heeft. De samenwonende heeft daarin eerder recht van spreken. Familie kies je niet, (hechte) vrienden wel.

Het probleem zit meestal ook in de opvatting over het recht van de maatschappij te interveniëren in het doen en laten van het individu. Hier primeert echter het zelfbeschikkingsrecht van het individu. En met dat recht hebben de mensen die in een religieus geïnspireerde omgeving opgevoed zijn en functioneren heel veel moeite mee. Ze beschouwen het als normaal, en ervaren ook de druk ervan, dat anderen voorschrijven wat je wel of niet moet denken en aanvaarden. Zelfontplooiing en zelfstandigheid hebben voor hen limieten die ze niet zelf gekozen hebben. Hierin speelt opvoeding, en in de eerste plaats het onderwijsgebeuren, een cruciale rol. En dan kun je niet anders dan vaststellen dat er altijd een grote achterstand is tussen datgene wat je op school geleerd hebt, en de wetgeving die het maatschappelijk functioneren ordent. Het opvoeden via de school hinkt altijd achter op de maatschappelijke evolutie. Die kloof zo klein mogelijk houden is dus zeer belangrijk. Maar als het pedagogisch project van een onderwijsnet precies niet congrueert met bepaalde maatschappelijke evoluties, dan worden de emotionele conflicten groter.

Omgaan met die emotioneel geladen disfunctionaliteit moet aangeleerd worden. Dat niet doen is maatschappelijk onverantwoord.

Sylvain Peeters,
voorzitter deMens.nu, koepel van de vrijzinnig humanistische verenigingen in Vlaanderen en Brussel