fbpx
deMens.nu

Euthanasie en zelfbeschikking

In het opiniestuk ‘Het absolute zelfbeschikkingsrecht is ‘absurd’’ in de Artsenkrant van 5 maart 2013 wordt het vrijzinnig humanistisch standpunt betreffende euthanasie van deMens.nu op de korrel genomen, en dat vanuit een zeer persoonlijke traumatische ervaring. Er wordt ons verweten dogmatisch te denken over zelfbeschikking en zomaar euthanasie toe te willen laten passen op ‘psychisch labiele’ mensen. Bovendien blijft men voor de zoveelste maal uithalen naar het medisch team dat om deontologische redenen en wegens het beroepsgeheim niet kan ingaan op de concrete situatie. Zelfbeschikking impliceert niet dat geen rekening gehouden wordt met de omgeving.

Artsen gaan zeer zorgvuldig om met elke vraag naar euthanasie. Ze beslissen conform hun medische deontologie in eer en geweten, na grondige informatie van de patiënt en overleg met de patiënt. Idealiter, wat trouwens in de meeste gevallen ook zo gebeurt en waar ook deMens.nu voor pleit, wordt ook de familie betrokken. Uitzonderlijk kan de patiënt echter wensen dat zijn omgeving niet geraadpleegd wordt bij de procedure. Wanneer de patiënt na overleg met het medisch team bij zijn mening blijft, dan dienen we dit vanuit zijn autonomie te respecteren. Dit wordt trouwens in artikel 3 § 2 5° van de euthanasiewet vastgelegd. Ook bij de patiëntenrechtenwet ligt het laatste woord bij de patiënt zelf om te beslissen over de te volgen behandeling of stopzetting ervan.

Zelfbeschikkingsrecht is niet absoluut, omdat het tot gevolg kan hebben dat mensen in dezelfde situatie een andere keuze kunnen maken. Het is absoluut op het persoonlijke vlak, niet in maatschappelijk opzicht. Iemand die euthanasie vraagt kan deze slechts krijgen wanneer hij aan alle voorwaarden van de euthanasiewet voldoet. Wat betreft het ‘psychisch labiel’ zijn van mensen is het zo dat de artsen bij elke vraag naar euthanasie nagaan of de persoon in kwestie wilsbekwaam is. Zo niet, is euthanasie niet mogelijk. Hieruit blijkt dat er wel degelijk grenzen aan het zelfbeschikkingsrecht zijn en dat zelfbeschikking geen dogmatisch gegeven vormt, maar getoetst wordt aan het feit of de persoon in staat is om zijn verzoek weloverwogen en herhaald te uiten.

Sylvain Peeters, voorzitter deMens.nu, koepel van de vrijzinnig humanistische verenigingen in Vlaanderen en Brussel.