Nieuws

Deze open brief, een reactie vanuit progressieve kant en mee opgesteld door de Centre d’Action Laïque en deMens.nu, verscheen op maandag 8 juli in De Morgen. Een Franstalige versie verscheen in Le Soir.

 

Na drie hoorzittingen met zo’n twintigtal deskundigen zou het debat om abortus uit het strafwetboek te halen op 4 juli in de Commissie Justitie van de Kamer hervatten. De verschillende wetsvoorstellen die reeds op tafel lagen, bevatten een aantal belangrijke overwinningen op het vlak van vrouwenrechten. Plots zorgde de federale regering voor een complete wending in het dossier. Maar het voorstel van de meerderheidspartijen is meer cosmetische ingreep dan echte hervorming. Dat ondergraaft het echte debat in de Kamer.

Dat regeringsvoorstel bevat wel enkele verbeteringen in de marge. Toch blijft het vooral bij knip-en-plak-werk met de huidige wet: de strafrechtelijke sancties voor zowel vrouw als arts blijven bestaan als ook maar één van de voorwaarden in artikel 2 van die wet niet wordt nageleefd. Voorwaarden die volgens de gehoorde deskundigen “paternalistisch”, “off-topic” en “verouderd” zijn. En dus blijven vrouwen gecriminaliseerd.

Het wetsvoorstel mist daardoor de kans op een essentiële stap vooruit inzake het recht op abortus. Het verzaakt om in te spelen op die voorwaarden waaraan moet worden voldaan. De verplichte “zesdaagse periode van reflectie” blijft gehandhaafd, behalve in het geval van “dringende medische reden”. Die terminologie is flou. Bovendien benadrukten de meeste experts dat vasthouden aan deze starre bezinningsperiode vrouwen mentaal onnodig belast. Zij hébben immers dit proces al doorlopen op het ogenblik dat ze een abortus vragen. 

Tijdens de hoorzittingen werd ook unaniem het belang van een langere wettelijke termijn onderstreept. Abortuscentra, artsen, gynaecologen en vrouwenverenigingen hamerden hierop, om tegemoet te komen aan de late aanvragen van de meest kwetsbare vrouwen. Het nieuwe wetsvoorstel houdt echter vast aan de termijn van 12 weken zwangerschap. Daardoor worden honderden vrouwen elk jaar opnieuw verplicht om naar Nederland te gaan voor hun abortus.

Kortom, onder het mom van een “decriminalisering en een historische overeenkomst voor vrouwen” [sic], komt het wetsvoorstel neer op een doorslagje van de wet van 1990. Een wet die ontstond in een ongeziene emotionele en institutionele context. De grote vooruitgang in de Belgische samenleving op ethisch vlak in de drie daaropvolgende decennia, inspireerde de meerderheidspartijen klaarblijkelijk niet.

De regering noemt het wetsvoorstel een depenalisering. De oppositie hekelt het als een ruilhandel. De tegenstanders van een meer progressieve abortuswet verkregen namelijk de garantie op de erkenning van het statuut van de foetus bij een miskraam vanaf de helft van de zwangerschap.

Ondergetekenden roepen de parlementsleden op om hun vrijheid naar eigen geweten te stemmen, te gebruiken. Die stemvrijheid in ethische dossiers is essentieel om de parlementaire waardigheid in stand te houden. Zo kan een tekst worden gestemd die een échte stap vooruit is voor vrouwen in de 21^e eeuw: een ware depenalisering, het intrekken van verouderde, betuttelende voorwaarden en een regeling voor de late aanvragen.

Want als het wetsvoorstel van de meerderheid gestemd wordt zoals het er nu ligt, verliezen de vrouwen en het maatschappelijk middenveld, en capituleert de meerderheid voor de meest conservatieven die het parlementaire- en burgerdebat kapen.

Ondertekenaars:

Yvon Englert, rector ULB

Claire Tillekaerts, CEO Flanders Investment & Trade

Rik Van de Walle, rector UGent

Jo Lemaire, singer-songwriter

Caroline Pauwels, rector VUB

Marleen Temmerman, gynaecologe

Calogero Conti, rector UMons

Meyrem Almaci, voorzitter Groen

Henri Bartholomeeusen, voorzitter Centre d’Action Laïque

Magda De Meyer, voorzitter Vrouwenraad

Freddy Mortier, voorzitter deMens.nu

Sylvie Lausberg, voorzitster Conseil de Femmes fr.

John Crombez, voorzitter sp.a

Mario Van Essche, voorzitter Humanistisch Vrijzinnig Verbond

Mieke Van Herreweghe, vicerector UGent

Steve Vandenberghe, Vlaams parlementslid sp.a

Maaike Cafmeyer, actrice

Kurt Van Eeghem, presentator en performer

André Van Steirteghem, prof.em. VUB

Karin Heremans, directeur GO! Atheneum Antwerpen

Wim Distelmans, prof. VUB

Carine Vrancken, LUNA Abortus centra

Chokri Ben Chikha, artistiek leider Action Zoo Humain

Anne-France Ketelaer, algemeen directeur deMens.nu

Thierry Vansweevelt, prof. Gezondheidsrecht UAntwerpen

Frank Van Massenhove, Voorzitter FOD Sociale Zekerheid

Yves Moreau, prof. dr. KULeuven

Petra De Sutter, prof. gynaecologie, UGent

Jean-Jacques Amy, prof.em. UGent

Anne Verougstraete, VUB-DILEMMA

Frank Roels, prof.em., UGent

Wim Opbrouck, tv-maker, acteur, zanger

Michel Van Den Broeck, bestuurder deMens.nu – imd Brussel

Guido Pennings, prof. UGent

Prof. Philippe Dubois, Recteur élu UMons

Piet Hoebeke, doyen Fac. Méd. Ugent

Marco Schetgen, doyen Fac. Méd. ULB

Prof. Elie Cogan, Vice Doyen Hop. Univ. Erasme

Corinne Hubinont, professeur d’obstétrique UCL

Viviane Teitelbaum, prés. Observ. des Violences faites aux femmes

Serge Rozenberg, Prof Gynécologie ULB

Susann Heenen-Wolff prof.  UCL- ULB

Marc Abramowicz, méd. généticien, prof. ULB

Laurent Licata, Vice-recteur, Pol. de genre – ULB

Nathalie Vaeck, Vice-Rectrice ULB

Catherine Gravet, cons. Genre près du Recteur UMONS

Jean-Pierre Devroey, Professeur à l’ULB, Membre de l’Académie royale de Belgique.

Nicole Bardaxoglou, dir.pres. Hte Eco. I. Prigogyne

Serge Schiffmann Professeur & Vice-Recteur ULB

Pr. Vincent Seutin, Neurosciences & pharma ULiège

Yves-Henri Leleu, Prof. Droit ULiège

Carine Doutrelepont, Avocate Prof ULB

Yves Louis,  pédiatre, secr. Gén. Ass. Belge des Syndicats Médicaux

Yves Coppieters, Prés. Ecole Santé publique ULB

Jean-Louis Vincent, Prof. Intensive Care Medicine  ULB

Anne Weyembergh, Prés. Institut d’Etudes européennes

Mondher El Jaziri, Prof. Ord. ULB

Philippe Hensmans, dir. Amnesty Intern. Belgique

Yannick Manigart, chef de clinique CHU Saint-Pierre, resp. Cityplanning

Anne Delbaere, chef de Clinique Hôp. Erasme

Xénia Maszowez, admin. Féd. Centres de Planning Fam.-FPS

Emilie Saey, Féd. Centres Pluralistes de Planning fam.

Damien Linder, co-prés. Féd. Laïque centres de planning fam

Olivia Venet, pres. Ligue Droits de l’Homme

Paul van Praag, prof. Ém. UMons.

Annemie Schaus, Prof. ord. Droit public ULB

Nicole Gallus, Prof. Droit, ULB

Anne Heldenbergh, UMONS

Pierre Mertens, écrivain, prof. droit ULB

Philippe Mettens, anc. Prés. Com. Dir. BELSPO

Edouard Delruelle, Prof. ULiege

Daniele Meulders, Prof. de l’Université, ULB

Bérengère Marques-Pereira, Prof. de l’Université, ULB

Valérie Piette professeure ULB

Anne Peretz, CHU Brugmann

Alain Eraly, professeur à l’ULB

Dan Van Raemdonck Prof. ULB-VUB

Baudouin, Decharneux, FNRS-ULB

Marc Preumont, Avocat

Pierre-Arnaud Perrouty, dir. LDH

Carmen Castellano, secr. gén., Femmes Prév. Socialistes

Jean-Pascal Labille, secr. gén. Solidaris

Thierry Martin, Dir. Plate-Forme Prév. Sida

Jacqueline Herremans, prés. Ass. Droit de Mourir dans la Dignité

Jamila Si M’Hammed, méd., prés. Comité belge Ni Putes Ni Soumises.

Patrick Willemarck, adm. Planning La Famille Heureuse

Sam Touzani, artiste

Jacques Deroover, gynécologue

Jeanne Vercheval, militante féministe

Pierre Galand, past-prés. CAL

François Heinderyckx, Prof.  Ordinaire ULB

Sophie Pereira, Université des Femmes.

Anne Bernard, Centre rég. Libre Examen

David Paternotte, ULB

Alain Content, Professeur, ULB

Georges Pirson, Professeur d’architecture et de géométrie

Alban de Kerchove d’Exaerde, Directeur de Recherche FNRS, ULB Neuroscience Institute

Jean Antoine De Muylder, Adm. CAL

Estelle Cantillon, Directeur de Recherche FNRS à l’ULB

Irène Couloubaritsis, Directrice RH, ULB

Lambros Couloubaritsis, Professeur Emérite, ULB

Patrick Goblet, Directeur Financier ULB

Andrea Rea, Professeur à l’ULB

Muriel Baguet, dir. Bibl. ULB

Philippe Van Muylder, Ancien secrétaire général FGTB Bruxelles

Kim Oosterlinck, Vice-Recteur à la prospective et au financement à l’ULB

Mateo Alaluf Prof honoraire Ulb

Frédéric Schuind, Hop. Erasme

Jean-Paul Van Vooren, Hop. Erasme

Christine Decaestecker, ULB-NRS

Régine Kolinsky, Dir. de Rech. FRS-FNRS

Lydia Chagoll, Cinéaste – Auteur

Merel Terlien en Iris Verschaeve, co-voorzitsters van Furia vzw

Lydia Deveen