“Samenbrengen en een stem geven”
Artikel verschenen in deMens.nu Magazine jg10 nr1
Wat is de rol van mannen in het feminisme? Hoe gaan we in Europa om met de steeds urgentere problematiek van klimaatvluchtelingen? Kunnen we het oplaaiend nationalisme blussen met behulp van een humanistisch alternatief? Die en andere vragen krijgen een antwoord op de Europese Humanistische Jongerendagen aankomende zomer in Brussel, georganiseerd door de jongerenconsulenten van deMens.nu. Wij spraken met twee van hen, Vincent Punie en Joke Neels.
Liselotte Heesters
Wat zijn de Europese Humanistische Jongerendagen?
Vincent Punie: Het evenement wordt georganiseerd om humanistische jongeren samen te brengen en een stem te geven. De eerste editie vond plaats in België in 2013, ook vanuit deMens.nu georganiseerd. In 2016 werden ze in Nederland gehouden. Om de draad weer op te pakken en er een jaarlijkse traditie van te maken, zou Young Humanists UK de jongerendagen het afgelopen jaar in Londen organiseren. Helaas dacht covid-19 daar anders over en hebben zij een digitaal alternatief bedacht in de vorm van panelgesprekken. In 2021 is het onze beurt en verwelkomen we de jongeren van 12 tot en met 16 juli in Brussel. Indien nodig voorzien we uiteraard een coronaproof alternatief. De focus ligt echt op de drie woorden in de titel van het evenement: humanistische jongeren en Europa.
Hoe gaan die dagen er precies uitzien?
Vincent: Op de avond van aankomst is er een openingsevenement. Dan volgen er drie dagen met activiteiten, workshops en ateliers. Daarna, op de laatste dag, is er een groot slotevent waar alles waarmee de jongeren zich hebben beziggehouden, zal samenkomen en aan het grote publiek worden voorgesteld. De eerste en laatste dag zijn plenair, terwijl de jongeren de andere drie dagen in twee groepen worden opgesplitst. Dat doen we om zoveel mogelijk interactie tussen de deelnemers uit de verschillende landen te bewerstelligen. De ene groep van ongeveer vijfenzeventig jongeren volgt diverse workshops en cursussen. De kleinere groep van ongeveer vierentwintig jongeren volgt een intensief programma in de vorm van drie ateliers.
En de focus ligt daarbij op Europa?
Vincent: Deze jongerendagen focussen we ons vooral op Europees beleid. Omdat het event in het hart van Europa plaatsvindt, zou het zonde zijn om daar niets mee te doen.
Joke Neels: Europees beleid komt dan vooral in de ateliers voor de kleinere groep naar voren. De deelnemers van die groep zullen zich met input van experts op verschillende Europese beleidsthema’s toeleggen, om die op het slotmoment te presenteren. Het doel is om jongeren over culturele, sociale en politieke thema’s eens volledig te laten ‘losgaan’ en hen een humanistisch antwoord op prangende problemen te laten ontwikkelen. Zij kunnen specifiek uit drie thema’s kiezen. Het eerste thema is ‘EU policy on gender’. Dat gaat over het lgbtq+beleid in Europa. De jongeren die aan dat atelier deelnemen, gaan nadenken over hoe die rechten verworven en beschermd kunnen worden.
Het tweede atelier heeft als thema ‘klimaatvluchtelingen’, omdat dat een probleem van de nabije toekomst is waar onze generatie zeker nog mee te maken krijgt. En het derde atelier focust op ‘Humanism v. nationalism: a counter-narrative’. Hier wordt gekeken welke antwoorden het humanisme kan bieden op de verzuchtingen die tot het opkomend nationalisme leiden.
Wat staat er op de planning voor de jongeren die dat atelier ‘Humanism v. nationalism’ volgen?
Joke: De dag na het openingsevent is er een brainstorm met de experts waarbij uitleg wordt gegeven over wat er aan de hand is in Europa. In mijn ideale wereld zou er dan superveel informatie over de politieke, economische, sociologische en geschiedkundige kant van het thema worden gegeven, maar zoveel tijd is er helaas niet. De jongeren zullen in elk geval voldoende achtergrondinformatie ontvangen om met het onderwerp aan de slag te gaan. Vragen die die dag centraal staan, zijn bijvoorbeeld: Wat is er nú aan de hand in Europa? Hoe is de recente heropflakkering van radicaal-rechtse ideologieën ontstaan? Daarnaast willen we dat de jongeren echt in dialoog gaan met de experts. Het is niet de bedoeling dat er passief presentaties worden gegeven. De experts zullen door de week heen ook beschikbaar zijn voor consultatie.
De dagen daarna gaan de jongeren met elkaar overleggen, beleidsvoorstellen bedenken en naar het slotevent toewerken, waar ze hun ideeën zullen voorstellen. Ik hoop dat die presentaties zo creatief mogelijk worden ingevuld, daar krijgen de jongeren alle vrijheid in. Uiteindelijk is het ook de bedoeling dat de gegeven presentaties daadwerkelijk worden benut. Waarschijnlijk worden ze online gepubliceerd, zodat de verworven kennis naar de wereld kan worden uitgedragen.
Voor wie zijn die ateliers bedoeld?
Vincent: We mikken bij de ateliers op een zo divers mogelijke doelgroep. Natuurlijk zijn de jongeren humanistisch, dus de grote lijnen zullen dezelfde zijn. Maar door verschillende mensen uit verschillende landen bij elkaar te brengen, hopen we dat de bezoekers met nieuwe inzichten en verse ideeën naar huis terugkeren.
“Een humanistisch antwoord
op prangende problemen”
Wat zal de andere groep jongeren die week doen?
Vincent: De grootste groep, met vijfenzeventig jongeren, krijgt een ruim aanbod aan workshops en activiteiten waaruit ze vrij kunnen kiezen. Die workshops en activiteiten worden door de consulenten en lidverenigingen van deMens.nu voorbereid. We hebben daar zoveel mogelijk partners bij betrokken, omdat we graag de Vlaamse humanistische gemeenschap aan Europa willen voorstellen. Het avondprogramma zal bijvoorbeeld uit een aantal ludieke activiteiten bestaan die worden uitgewerkt door de studentenverenigingen die aan onze organisatie verbonden zijn.
Wordt hier ook op Europees beleid geconcentreerd?
Vincent: Voor de grootste groep proberen we zoveel mogelijk thema’s te bestrijken, waarbij de jongeren de keuze hebben uit wat zij het interessantst vinden. Voor de workshops en cursussen werken we samen met de lidverenigingen. Het voordeel daarvan is dat iedereen zijn of haar expertisegebied kan delen. Zo organiseert de ene organisatie een workshop over mannelijkheid en de rol van de man in het feminisme, en de andere vereniging biedt een cursus over vaardigheden bij het debatteren aan. Ook wordt er bijvoorbeeld door een van de organisaties een wandeling in Brussel ingericht waarbij het fenomeen van de gentrificatie wordt toegelicht (opwaardering van een buurt door de komst van nieuwe, kapitaalkrachtige bewoners en tegelijk het wegtrekken van de minstbedeelde bewoners, red.). Tijdens die wandeling wordt er met jongeren uit Sint-Jans-Molenbeek door de Dansaertwijk en Molenbeek gestapt, waarbij het contrast tussen die Brusselse wijk en sommige wijken in Molenbeek zichtbaar wordt. Zo zijn er nog tal van boeiende activiteiten, waar voor iedere jongere wel iets interessants tussen zit.
Meer weten?
Ben je geïnteresseerd in de Europese Humanistische Jongerendagen van 12 tot en met 16 juli 2021 in Brussel? Registraties starten in februari. Neem een kijkje op European Humanist Youth Days.