Nieuws

Religies zijn persoonlijke overtuigingen en praktijken die plaatsvinden tussen een individu of een groep mensen en een bepaalde entiteit of macht. Het doel van dit geloof wordt verondersteld vrede, liefde en aanvaarding te zijn van alle vormen en verschillen die in het leven bestaan. Helaas is dit niet altijd het geval in de wereld die wij kennen, omdat veel regeringssystemen de neiging hebben religies te gebruiken als een wapen om individuen te onderdrukken en te verhinderen hun gedachten te uiten, en het leven te leiden dat zij voor zichzelf hebben gekozen. Veel landen ontlenen bijvoorbeeld hun wetten aan religieuze geschriften en gebruiken die als middel om niet-religieuzen of afvalligen te overheersen, te kleineren of te vervolgen. Deze vervolging kan soms tot het uiterste gaan, zoals gevangenisstraf, foltering of zelfs de doodstraf. Veel personen zijn gevlucht of hebben getracht hun land van herkomst te ontvluchten om bescherming te zoeken in andere landen waar de wetten niet gebaseerd zijn op een specifieke godsdienst.

Taoufik Khoumri

Taoufik Khoumri doet momenteel stage bij de dienst Studie en Onderzoek van deMens.nu en bij huisvandeMens Brussel. Deze longread schreef hij als opdracht voor zijn stage. Het stuk is vertaald vanuit het Engels.

Wanneer een specifieke wet geheel of gedeeltelijk is afgeleid van een godsdienst, begint deze een soort vooroordeel te creëren ten aanzien van of tegen de aanhangers van een bepaalde godsdienst of overtuiging. Dit vooroordeel kan blijken uit de verschillende voorrechten die aanhangers van een dominante godsdienst kunnen genieten en die anderen niet hebben. Dit kan de volgelingen van die godsdienst bewust of onbewust ook een gevoel van macht geven (als “de uitverkorenen”) om te gebruiken tegen leden van minderheden van andere godsdiensten en religies. Iemands bevoorrechte status kan op veel manieren worden overgedragen of onderwezen, zoals indoctrinatie binnen scholen of religieuze ruimten. Het gevaarlijke hieraan is dat het kan leiden tot extreme opvattingen over de verschillen van anderen, wat kan leiden tot haat, discriminatie of agressieve afwijzing. Dat kan worden waargenomen of begrepen aan de hand van de terreurdaden die we van tijd tot tijd op verschillende plaatsen in de wereld zien.

Landen waar ze religie in de wet gebruiken om de vrijheid van mensen te controleren

Enkele van de belangrijkste landen waarvan we weten dat er tegenwoordig sprake is van ernstige schendingen en discriminatie (specifiek in de wet) van mensen met andere geloofsovertuigingen en religies zijn Afghanistan, Saudi-Arabië, Iran, Mauritanië, Qatar, Nigeria, Maleisië, de Malediven, de Verenigde Arabische Emiraten, Jemen en Pakistan. In al deze landen – met uitzondering van Pakistan – kan een niet-religieus persoon ter dood worden veroordeeld wegens “afvalligheid”, terwijl hetzelfde kan worden gezegd van personen die worden veroordeeld wegens “godslastering” in Pakistan. “Afvalligheid” kan worden opgevat als het afstand doen van iemands geloofsovertuiging of het zich bekeren van de ene godsdienst tot de andere. “Godslastering” daarentegen is het beledigen van religieuze leerstellingen, teksten, iconen of godheden. In bepaalde landen kan iemands “afvalligheid” gelden als bewijs van “godslastering” en vice versa.

Drie gevallen (voorbeelden) van enkele personen die werden vervolgd op grond van afvalligheid of godslastering

In augustus 2003 veroordeelde het Hooggerechtshof van Afghanistan twee journalisten, Sayeed Mahdawi en Ali Reza, tot de doodstraf. Hun veroordeling was het gevolg van beschuldigingen van “godslastering” in verband met hun kritiek op de manier waarop religie zich in de politiek mengde en hoe die werd gebruikt door conservatieve leiders. Ze stelden deze specifieke vraag: “Als de islam de laatste en de meest complete van de geopenbaarde religies is, waarom lopen de moslimlanden dan achter op de moderne wereld?” Beide journalisten zijn ondergedoken voordat het doodvonnis werd uitgesproken.

Op 10 augustus 2020 heeft een Shari’ah-rechtbank in de Nigeriaanse deelstaat Kano de 22-jarige zanger Yahaya Sharif Aminu ter dood veroordeeld. Aminu werd beschuldigd van “godslastering” tegen de profeet in verband met een lied dat in maart 2020 op WhatsApp werd verspreid. Na dit incident werd het huis van zijn familie in brand gestoken.

Mubarak Bala, die op 28 april 2020 werd gearresteerd in verband met een Facebookpost, is meer dan een jaar zonder tenlastelegging vastgehouden in strijd met een uitspraak van het Federale Hooggerechtshof. Gedurende meer dan vijf maanden werd Bala de toegang tot zijn wettelijke vertegenwoordigers ontzegd. Op het moment dat de aanklacht werd ingediend, diende Bala’s juridische team een verzoekschrift in bij het federale Hooggerechtshof in Abuja om Bala’s zaak over te dragen aan een neutraal gebied waar hij de kans zou hebben op een eerlijk proces.

De advocaten van Mubarak Bala betwisten de bevoegdheid van de rechtbank om een zaak tegen Bala te behandelen, aangezien de aanklacht betrekking heeft op vermeende misdrijven die buiten de grenzen van de staat Kano zouden zijn gepleegd. Volgens de tenlastelegging die bij het Hooggerechtshof van de staat Kano is ingediend en die door Humanists International is ingezien, hangt Bala tien aanklachten boven het hoofd wegens het veroorzaken van verstoring van de openbare orde in verband met Facebook-posts die hij in de loop van april 2020 zou hebben geplaatst en die geacht worden verstoring van de openbare orde te hebben veroorzaakt vanwege hun “godslasterlijke” inhoud.

Hoewel Humanists International verheugd is over het nieuws dat Bala volgens het gewoonterecht is aangeklaagd, blijft de organisatie bezorgd dat Bala weinig hoop heeft op

De ontkenning die plaatsvindt versus de werkelijkheid

Soms is er een enorme ontkenning betreffende de vervolging waarmee mensen van religieuze en andere geloofsminderheden te maken krijgen. Landen met zulke extreme wetten die zijn afgeleid van religieuze geschriften hebben de neiging te doen alsof alles in orde is als het gaat om de vrijheid van gedachte en meningsuiting (vooral op internationaal niveau). Maar wanneer je het verborgene blootlegt en de werkelijkheid ziet zoals die is, ontdek je dat veel mensen worden vervolgd alleen al vanwege de krappe ruimte van vrijheid wanneer zij zich identificeren als niet-gelovigen of van een ander geloof. Velen van hen die met vervolging worden geconfronteerd of daarvoor vrezen, proberen dergelijke landen te ontvluchten omdat landen die de scheiding van godsdienst en wet handhaven, doorgaans eerlijker zijn in de omgang met hun burgers. Zoals bij het huwelijk, het vragen om specifieke documenten, of wanneer men zich eenvoudigweg identificeert als behorend tot een bepaald geloof.

Onze verantwoordelijkheid als mensen

Als dit het geval is voor veel religieuze of geloofsminderheden over de hele wereld, dan is het onze verantwoordelijkheid als mensen om er te proberen licht op te werpen en te leren van onze geschiedenis. De geschiedenis heeft aangetoond dat landen die ooit door religie werden geregeerd en later de religieuze invloed uit de wet hebben gehaald, later welvarend werden (bijvoorbeeld tijdens de Middeleeuwen). En, mensen werden acceptabel voor alle soorten verschillen die er bestaan en werden er toleranter tegenover. Daarom, of we het nu willen zien of niet, is het uiteindelijk in werkelijkheid bewezen dat wanneer religie zich met de wet bemoeit, er altijd oneerlijkheid en verkeerde oordelen zullen zijn, wat op zijn beurt verdeeldheid in plaats van eenheid schept. De wet en religies zijn twee totaal verschillende en van elkaar gescheiden elementen, en ze samenvoegen om mensen te regeren zal altijd de mate van vrijheid verminderen die individuen hebben, bij het uiten van hun gedachten en de principes van non-discriminatie bij de toepasbaarheid van andere rechten.