Richard Wagner

6 mei 2021 / Magazine/Van de bovenste plank

De man die opera voor het volk maakte

Artikel verschenen in deMens.nu Magazine jg10 nr2. Lees hier meer recensies.

Philipp Kocks

De Duitse componist Richard Wagner (1813-1883) is ook vandaag een figuur van tegenstellingen. Als men Wagner bespreekt, gaan de poppen aan het dansen.

De een verliest zich in de genialiteit van zijn werken, de ander noemt ze in één adem te bombastisch en saai. Niet veel later komt in het gesprek ongetwijfeld zijn link met het nazisme naar boven. En daar wringt de schoen bij heel wat bewonderaars die hem dan maar een ‘kind van zijn tijd’ noemen.

Maar Freddy Mortier legt nuances waar ze thuishoren. Wagners antisemitisme wijt hij niet zozeer aan de tijdsgeest. “Hij is een van die zeldzame figuren die woog op zijn tijd en er niet alleen door gewogen werd.” Maar volgens Mortier is Wagner óók veel meer dan dat. Aan de hand van zijn opera’s legt hij het genie dat Wagner is, bloot en plaatst hij zijn werken in de culturele, filosofische en politieke context van zijn tijd. Al snel blijkt dat Wagner een revolutionair in hart en nieren was.

Het boek besluit met een ‘luisterepiloog’, een handig stappenplan om de eerste passen in je eigen Wagneravontuur te zetten. Iets wat zeer welkom is trouwens, want tijdens het lezen gaan je vingers jeuken en voor je het weet heb je operatickets gekocht.