De seculiere rechtsstaat

De seculiere rechtsstaat

Wie voelt zich werkelijk vrij in een samenleving waar de overheid een voorkeur toont voor deze of gene levensbeschouwing? Het wederzijds vertrouwen en het evenwicht in onze samenleving steunen voor een groot stuk op de creatie van een gemeenschappelijke ruimte die immuun is voor de invloed van godsdiensten of levensbeschouwingen.

Onze samenleving is vandaag opnieuw zoekende naar gemeenschappelijke afspraken en naar zo’n duidelijk afgebakende ruimte. Door de nadruk te leggen op de scheiding van kerk en staat, van de neutraliteit van de openbare dienst en van het onderwijs herbevestigen we de principes waarop onze samenleving rust.

Het sluitstuk waarin al deze principes kunnen worden verankerd, is de Grondwet. Daaraan kan vervolgens elke bestuurlijke entiteit zich spiegelen.

Daarom vraagt de CVR voor België:

• de onpartijdigheid van de publieke overheden alsook de gelijke behandeling van de burgers te garanderen door in de Belgische Grondwet het principe van de scheiding kerk en staat in te schrijven, wat de neutraliteit van de staat en de voorrang van de burgerlijke wetgeving op de religieuze voorschriften impliceert;
• dat de overheidsbeambten zich in de uitoefening van hun functies onthouden van het uiterlijk vertoon van een niet-confessionele of religieuze levensbeschouwing of van een voorkeur voor een gemeenschap of partij;
• dat de regels van de protocollaire voorrang van België officieel hervormd worden teneinde voorrang te verlenen aan de democratisch verkozen instellingen;
• dat de gebouwen bestemd voor de openbare dienst niet versierd zijn met tekens die eigen zijn aan een religieuze of niet-confessionele levensbeschouwing;
• dat de federale overheid noch rechtstreeks, noch onrechtstreeks officiële plechtigheden organiseren of eraan deelnemen als deze naar een religieuze of niet-confessionele levensbeschouwing verwijzen;
• dat in dat opzicht, de organisatie van een Te Deum of elke andere religieuze of niet-confessionele levensbeschouwelijke plechtigheid in de toekomst strikt behoren tot het privédomein. Wanneer de overheden de vertegenwoordigers van de erkende levensbeschouwingen uitnodigen, dan moeten deze laatsten op volstrekt gelijke wijze behandeld worden;
• dat een waardencharter aangenomen wordt dat het geheel van de democratische en fundamentele rechten omvat waaraan administraties zich intern en naar de burgers toe dient te houden;
• dat de wettelijke feestdagen en schoolvakanties zouden gedeconfessionaliseerd worden en niet verwijzen naar religieuze feesten;
  dat voor het land minstens één neutrale ruimte voorzien wordt voor de organisatie van officiële plechtigheden van nationaal eerbetoon.

De CVR vraagt als teken van vertrouwen in ons samenlevingsmodel de verankering van het principe van de seculiere democratische rechtsstaat in onze Grondwet.

Om de primauteit van het burgerlijk recht op de religieuze voorschriften te garanderen, de inmenging van godsdiensten in de overheid en openbare dienst te verhinderen, en om de objectieve onpartijdigheid van de overheid en haar aangestelden te verzekeren vraagt deMens.nu om het principe van de seculiere democratische rechtsstaat te verankeren in onze Grondwet. De Franstaligen formuleren dit met de term “laïcité”. Dit vergt een wijziging van artikels 11, 19, 20, 21, 22, 24§1 en 181 van de Grondwet.

Als koepel van de Nederlandstalige vrijzinnige verenigingen vraagt deMens.nu elke politieke partij erover te waken dat ook Het Vlaams en Brussels Hoofdstedelijk Gewest decreten of ordonnanties uitvaardigen die de beperkingen aan de veruiterlijking van de vrijheid van godsdienst of overtuiging stipuleren, gedragen met respect voor de fundamentele rechten en de rechten en de vrijheden van anderen in het bijzonder.

deMens.nu vraagt in het bijzonder de onpartijdigheid van de publieke overheden te garanderen voor de ambtenaren. Wij vragen van de Vlaamse en Brusselse overheden dezelfde onpartijdige houding: in de vertegenwoordiging door haar ambtenaren bij de uitoefening van hun ambt, in de aankleding van gebouwen bestemd voor de openbare dienst en in de afzijdigheid van de overheid bij het organiseren van officiële plechtigheden met een religieus of niet-confessioneel karakter. Ook in Vlaanderen en Brussel herstelt en versterkt het aannemen van een waardencharter door de administraties het vertrouwen in de seculiere rechtsstaat.